|
Ks. prof. Ryszard Stanisław Dziura urodził się 8 lipca 1949 roku w Korczowie (w województwie lubelskim, w powiecie biłgorajskim, w gminie Biłgoraj) w rodzinie Stanisława i Karoliny (z domu Różańskiej). Został ochrzczony w kościele pod wezwaniem św. Marii Magdaleny w Biłgoraju. Do szkoły podstawowej uczęszczał w Korczowie i kształcił się w Liceum Ogólnokształcącym w Biłgoraju [od 8 maja 1986 roku I Liceum Ogólnokształcące im. Organizacji Narodów Zjednoczonych], które ukończył w czerwcu 1967 roku. Po uzyskaniu matury dostał się na studia do Akademii Rolniczej w Krakowie. Ten wybór był jedynie wybiegiem wobec władz komunistycznych, gdyż jeszcze w tym samym roku wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie i jednocześnie studiował na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W okresie studiów interesował się tematyką biblijną oraz uczęszczał na seminarium naukowe z zakresu Starego Testamentu prowadzone przez ks. prof. Lecha Remigiusza Stachowiaka. W 1973 roku uzyskał tytuł magistra teologii na podstawie pracy Idea Nowego Przymierza w Izraelu u proroków okresu neobabilońskiego.
12 czerwca 1973 roku w katedrze św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Lublinie przyjął święcenia kapłańskie (z rąk ks. bpa Piotra Kałwy). Następnie został skierowany do pracy duszpasterskiej jako wikariusz do parafii św. Zofii w Tarnogórze (28.06.1973 – 26.06.1975), po czym do parafii św. Tomasza Apostoła [obecnie katedralna pod wezwaniem Zmartwychwstania Pańskiego i św. Tomasza Apostoła] w Zamościu (26.06.1975 – 10.06.1978), skąd został oddelegowany na studia misjologiczne na Papieski Uniwersytet Urbanianum w Rzymie (10.06.1978 – 8.04.1981), gdzie w 1981 roku obronił dysertację doktorską La persona e l’attvita del missionario nell’insegnamento di Paolo VI (Osoba i działalność misyjna w dokumentach papieża Pawła VI) napisaną pod kierunkiem ks. prof. Juana Esquerda-Bifeta.
Po powrocie z Rzymu ksiądz Dziura krótko pracował jako wikariusz w Lublinie w parafii pod wezwaniem Nawrócenia św. Pawła (8.04.1982 – 23.06.1982), po czym św. Jadwigi Królowej (3.06.1982 – 8.06.1984). Wówczas też pełnił funkcję referenta ds. misyjnych w diecezji lubelskiej (11.09.1982 – 1984). W 1984 roku ks. bp Bolesław Pylak wyraził zgodę na jego wyjazd na misje do Afryki. Najpierw ks. Ryszard wyjechał do Dublina (Irlandia) na kurs języka angielskiego, a następnie do pracy misyjnej w Zambii, gdzie w diecezji Mbala [w latach 1991-1994 pod nazwą Mbala-Mpika, a od 1994 roku Mpika] jako misjonarz gorliwie pracował w latach 1985-1994 (obsługując 40 kaplic; 1985-1987 wikariusz parafii Chilonga, następnie proboszcz parafii pod wezwaniem św. Andrzeja w Mpika, po czym do 1994 roku w parafii Chalabesa). Po powrocie do Polski pełnił funkcję dyrektora diecezjalnych Papieskich Dzieł Misyjnych w Lublinie (17.01.1995 – 2001) jednocześnie współpracując z ogólnopolskimi Papieskimi Dziełami Misyjnymi.
1.10.1995 – 30.09.2012 był pracownikiem naukowym w Międzywydziałowym Zakładzie Leksykograficznym KUL (od 2006 roku Instytut Leksykografii). Zajmował się m.in. redagowaniem haseł z geografii misyjnej, misjologii, misji oraz religioznawstwa. 18.10.1997 – 3.02.1999 pełnił funkcję dyrektora Domu Rekolekcyjnego w Lublinie. W 2010 roku uzyskał habilitację z teologii fundamentalnej na podstawie pracy Dialog z religijno-społeczną tradycją ludów Zambii w świetle posoborowej nauki Kościoła. 1.10.2012 – 14.02.2015 został zatrudniony jako pracownik naukowo-dydaktyczny na Wydziale Zamiejscowym Nauk Prawnych i Ekonomicznych w Tomaszowie Lubelskim (najpierw w Katedrze Etnologii i Antropologii Kulturowej, następnie w Katedrze Filozofii Prawa). Ponadto pracował w Centrum Formacji Misyjnej w Warszawie oraz w Wyższym Seminarium Duchownym Księży Marianów w Lublinie.
Od 14 lutego 2015 roku przeszedł na emeryturę uniwersytecką. Choroby, których doświadczył podczas pracy misyjnej w Afryce zostawiły ślad w jego organizmie. Stan zdrowia zaczął się pogarszać i od 2015 roku często był hospitalizowany w szpitalach w Lublinie oraz Biłgoraju.
Ksiądz profesor Ryszard Dziura zmarł w piątek, 28 października 2016 roku (w 68. roku życia) w szpitalu w Biłgoraju. Msza św. żałobna w jego intencji została odprawiona w niedzielę, 30 października 2016 roku w sanktuarium św. Marii Magdaleny w Biłgoraju. Eucharystii przewodniczył ks. kan. Stanisław Budzyński, proboszcz parafii pod wezwaniem św. Jerzego w Biłgoraju. Na Mszy Świętej i uroczystościach pogrzebowych w poniedziałek, 31 października zgromadziło się około 100 kapłanów z archidiecezji lubelskiej, diecezji zamojsko-lubaczowskiej i innych, rodzina, siostry zakonne, przyjaciele, koledzy, znajomi, przedstawiciele Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II (w tym 4 osoby z Instytutu Leksykografii KUL), Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz Papieskich Dzieł Misyjnych w Lublinie. Eucharystii przewodniczył bp Mieczysław Cisło (biskup pomocniczy archidiecezji lubelskiej). Obecny był także bp Jan Śrutwa (biskup senior diecezji zamojsko-lubaczowskiej oraz były rektor KUL). Kondukt żałobny na cmentarz poprowadził i przewodniczył modlitwom przy grobie bp Mieczysław Cisło. Ksiądz Profesor spoczął na cmentarzu parafialnym w Biłgoraju.
Dorobek naukowy ks. Dziury jest znaczący – składa się nań wiele książek autorskich, współautorskich i wydanych pod jego redakcją jako prace zbiorowe oraz liczne artykuły naukowe i popularnonaukowe. Do jego ważniejszych opracowań książkowych należą: La persona e l’attvita del missionario nell’insegnamento di Paolo VI [Wyd.: Pontificia Universita Urbana – Facolta di Missiologia, Roma 1981] oraz Dialog z religijno-społeczną tradycją ludów Zambii w świetle posoborowej nauki Kościoła [Wyd.: Wydawnictwo KUL, Lublin 2009]. Z ks. Andrzejem Halembą przetłumaczył z angielskiego pracę Following Christ in Mission. A Foundational Course in Missiology – Kościół misyjny: podstawowe studium misjologii) pod red. Sebastiana Karotemplera [Wyd.: Missio-Polonia, Warszawa 1997]. Recenzował i napisał hasła osobowe do publikacji Polscy misjonarze w świecie. 50 lat od Dekretu soborowego „Ad gentes” – tom 1: Afryka i Madagaskar, red. D. Cichy, W. Kluj, J. Różański, K. Szymczycha [Wyd.: Verbinum – Wydawnictwo Księży Werbistów, Górna Grupa 2015]. Był również redaktorem i współredaktorem publikacji: Jezus Chrystus: ikona historii i wiary [Wyd.: Towarzystwo Naukowe KUL, Międzywydziałowy Zakład Leksykograficzny, Seria: Biblioteka Encyklopedii Katolickiej – 3; Źródła i monografie (Katolicki Uniwersytet Lubelski. Towarzystwo Naukowe) – 260, Lublin 2004].
Ks. Ryszard Dziura jest także autorem artykułów i rozpraw w czasopismach naukowych i popularnonaukowych (takich jak: „Annales Misiologici Posnanienses”, „Ateneum Kapłańskie”, „Lumen Gentium. Zeszyty Misjologiczne”, „Misje dzisiaj”, „Misjonarz”, „Misyjne drogi”) oraz konsultantem, redaktorem (około 480) i autorem (552) haseł leksykograficznych do Encyklopedii katolickiej KUL (Lublin 1997-2014, tomy VII-XX). Ponadto jest autorem opracowań leksykograficznych (przede wszystkim dotyczących Afryki) w Encyklopedii „białych plam” (Radom 2005-2006, tomy XIX-XX), Wielkiej ilustrowanej encyklopedii powszechnej Gutenberga. Suplement współczesny (Warszawa 1999-2003, tomy V-XXIV) oraz uczestniczył w wielu konferencjach międzynarodowych (II Encuento del Mediterraneo de Infancia Milsonera – 15-20.06.1997 Madryt, Escuela de Animadores Misioneros [ESAM] – 23-29.11.1997 Zipaquira, Międzynarodowe Stowarzyszenie Misjologów Katolickich [ICAM} – 10.02.2000 Warszawa , Missiological Congress – 17-20.2000 Rzym). Recenzował dwie rozprawy habilitacyjne: Kształtowanie się podstawowych tekstów wiary w języku malgaskim [21.10.2013; autor Wojciech Kluj], Między konserwatyzmem a liberalizmem. Muzułmańskie praktyki religijne w Polsce [19.05.2014; autor Aldona Piwko] oraz doktorską Ewangelizacja kultur i inkulturacja Ewangelii w świetle dokumentu końcowego IV Konferencji Generalnej Episkopatu Latynoamerykańskiego i posynodalnej adhortacji apostolskiej Jana Pawła II Ecclesia in America [24.10.2011; autor Radosław Jaszczuk].
|
Bibliografia:
J. Flaga, Wkład międzywydziałowych jednostek KUL w prace badawcze, [w:] Nauka i wiara. 80 lat Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, red. S. Szostek, Wyd.: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1999, s. 180-183; Z. Grabowski, Pierwszy Diecezjalny Kongres Misyjny Dzieci w Drohiczynie. Idźcie na cały świat..., „Niedziela” [edycja podlaska] 2001 nr 27; B. Migut, Encyklopedia katolicka – opus magnum Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, [w:] Leksykografia chrześcijańska na progu trzeciego tysiąclecia, red. B. Migut [Seria: Źródła i Monografie – Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego], Wyd.: Międzywydziałowy Zakład Leksykograficzny KUL, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2002, s. 61-81; E. Ziemann, Instytut Leksykograficzny, [w:] Katolicki Uniwersytet Lubelski. 90 lat istnienia, red. G. Kramarek, E. Ziemann, [Seria: Źródła i Monografie – Biblioteka Encyklopedii Katolickiej], Wyd.: Instytut Leksykograficzny KUL, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2008, s. 148-151; tenże, Międzywydziałowy Zakład Leksykograficzny, Encyklopedia katolicka – tom 12, red. E. Ziemann, Lublin 2008, kol. 949-950; Z. Pałubska, Dialog z religijno-społeczną tradycją ludów Zambii w świetle posoborowej nauki Kościoła. Dziura Ryszard – Lublin 2009, [recenzja], „Rocznik Teologii Katolickiej” [Uniwersytet w Białymstoku. Katedra Teologii Katolickiej] 9(2010), s. 265-267; Pluralizm kulturowy i religijny współczesnego świata (Księga pamiątkowa dedykowana księdzu Profesorowi H. Zimoniowi SVD w 70. rocznicę urodzin), Lublin 2010 [notki autorskie]; M. Szado, 20 lat w służbie Bogu i ludziom, „Niedziela” [zamojsko-lubaczowska] 2012 nr 28; Polscy misjonarze w świecie. 50 lat od Dekretu soborowego „Ad gentes” – tom 1: Afryka i Madagaskar, red. D. Cichy, W. Kluj, J. Różański, K. Szymczycha, Wyd.: Verbinum – Wydawnictwo Księży Werbistów, Górna Grupa 2015, s. 88; M. Buchowska, Dziura Ryszard [maszynopis hasła do Encyklopedii 100-lecia KUL, Lublin 20016].
|
