"Vita mutatur non tollitur" |
Pośmiertne wystawy twórców nauki i kultury;
|
Henryk Zins (1922 - 2002) |
Henryk Zins - sylwetka
|
Profesor Henryk Zins wykładał na uniwersytetach kilku kontynentów świata. Był znawcą dziejów Anglii, Imperium Brytyjskiego, Kanady i Afryki, Był wszechstronnym badaczem historii średniowiecznej powszechnej, problematyki doktryn politycznych i ruchów społecznych średniowiecza i czasów nowożytnych. W kręgu zainteresowań Profesora znajdowały się dzieje Pomorza i Warmii w XV i XVI w. oraz postać wielkiego astronoma Mikołaja Kopernika. Szczególne miejsce w Jego badaniach zajmowały związki polsko-angielskie w dobie Tudorów, wyrażające się bogatym dorobkiem naukowym publikowanym w Polsce i w Anglii. |
Henryk Stanisław Zins urodził się 6 maja 1922 roku w Lublinie, gdzie ukończył szkołę powszechną. Do gimnazjum i liceum uczęszczał w Przemyślu. W 1948 roku uzyskał tytuł magistra filozofii na KUL, studiując równocześnie ekonomię i filologię angielską; już rok później został doktorem filozofii w zakresie historii. Jedną ze swoich wczesnych prac ('Ród Ferberów...') zadedykował profesorowi Andrzejowi Wojtkowskiemu, pod którego kierunkiem podejmował pierwsze prace naukowe i "który zachęcił go do zainteresowania się problematyką historyczną Prus i Pomorza" (prof. Wojtkowski był pierwszym po wojnie - w latach 1944–1949 - dyrektorem Biblioteki KUL). W 1955 roku Henryk Zins otrzymał stopień docenta, w 1964 roku - tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1973 roku - profesora zwyczajnego. |
||
W UMCS był zatrudniony od 1 czerwca 1955 roku do 30 września 1986 roku. W tym czasie pełnił funkcje prodziekana Wydziału Humanistycznego (1956 - 1958 i 1960 - 1962), kierownika Katedry Historii Powszechnej Starożytnej i Średniowiecznej (1957 - 1962), kierownika Katedry Historii Powszechnej Średniowiecznej (1962 - 1970), dyrektora Instytutu Filologii Angielskiej (1972 - 1977), kierownika Zakładu Historii Ustrojów Anglosaskich w Instytucie Historii (1972 - 1976). Od połowy lat '70. XX wieku był zaangażowany w działalność Polonijnego Centrum Kulturalno-Oświatowego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie; należał do Kolegium Redakcyjnego (któremu przewodniczył prof. Wiesław Skrzydło) - działalność wydawniczą centrum zainaugurowało Jego książką 'Polacy w Kanadzie'. |
||
Lata pracy naukowej na uniwersytetach zagranicznych (Kanada - Laurentian University w Sudbury, 1968 - 1971, Kenia - Kenyatta University College w Nairobi, 1975 - 1982, Nigeria - University of Sokoto, 1982 - 1985, Zimbabwe - University of Zimbabwe w Harare, 1985 - 1989, Botswana - University of Botswana w Gaborone, 1989 - 1999) zaowocowały opracowaniami historii krajów, w których Profesor pracował, dziejów tamtejszych skupisk Polonii a także szeroką działalnością popularyzującą Polskę, jej przeszłość i kulturę. Dał się też poznać jako wybitny propagator historii i kultury polskiej na świecie. 15 sierpnia 2001 roku w Kościele Polskokatolickim w Lublinie przy ulicy Kunickiego 9 po raz 16. wręczono liczące się wyróżnienia "Serce dla serc"; w dziedzinie dedykowanej rozsławianiu imienia Polski wyróżnienie otrzymał między innymi właśnie Henryk Zins. Henryk Zins aktywnie uczestniczył w życiu naukowym środowiska historycznego w Lublinie, pełniąc funkcje wiceprezesa Oddziału Lubelskiego Polskiego Towarzystwa Historycznego i LTN (Lubelskiego Towarzystwa Naukowego). Do swoich ostatnich dni był wykładowcą na UMCS i w Wyższej Szkole Dziennikarstwa w Lublinie. Dorobek naukowy Profesora obejmuje 480 rozpraw naukowych, 30 książek, redakcję kilku opracowań na temat historii Lublina i Lubelszczyzny. Był wzorem nauczyciela akademickiego i uczonego. Za swe osiągnięcia naukowe i dydaktyczne był wielokrotnie wyróżniany (między innymi nagrodami Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki), a także nagradzany najwyższymi odznaczeniami państwowymi - Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1967), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1973) oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1974). Prof. dr hab. Henryk Zins, emerytowany profesor zwyczajny UMCS, zmarł 1 lutego 2002 roku. Miał 80 lat. |
Niżej zamieszczamy wspomnienie o Profesorze Jego uczniów i współpracowników, oraz dwa krótkie fragmenty z Jego wspomnień (z tomu "Przez epoki i kontynenty"). |
Pożegnanie Profesora
|
Uczniowie, współpracownicy i przyjaciele z Instytutu Historii UMCS |
Jeszcze w połowie marca 2002 roku na stronach internetowych UMCS wciąż znajdowała się następująca informacja: "Prof. dr hab. Henryk Zins, Wydział Filozofii i Socjologii UMCS, wykłady fakultatywne Przedmiotem wykładów jest analiza źródeł cywilizacji europejskiej i próba ukazania ich wpływu na ukształtowanie się różnych form i aspektów życia i kultury współczesnego świata zachodniego. Poczynając od ukazania doniosłego znaczenia wpływu kultury starożytnej Grecji i Rzymu, przedmiotem analizy jest rola Chrześcijaństwa, feudalizmu i kapitalizmu, filozofii i sztuki Renesansu, doktryn politycznych Oświecenia, komunizmu i innych systemów totalitarnych, oraz określenia ich wpływu na współczesną cywilizację świata zachodniego. Uwaga zostanie też poświęcona skutkom politycznym i kulturowym upadku komunizmu, a także współczesnym tendencjom integracyjnym, między innymi roli Unii Europejskiej". |
Fragmenty wspomnień zostały zaczerpnięte z książki Henryka Zinsa |
Wspomnienia o Henryku Zinsie: ■ In memoriam: Henryk Zins (5 V 1922 - 1 II 2002). Edward Alfred Mierzwa, Kwartalnik Historyczny nr 1, 2003 ■ Pro memoria: Henryk Zins. Antoni Krawczyk (UMCS), Forum Akademickie 11-12, 2003 |
Opracowanie i redakcja: Jan Krzysztof Wasilewski |
Ostatnia aktualizacja: 25.09.2008, godz. 04:34 - Artur Podsiadły