"Vita mutatur non tollitur" |
Pośmiertne wystawy twórców nauki i kultury;
|
Walter J. Ong (jr.) SJ (1912-2003) |
Walter J. Ong (jr.) SJ - sylwetka i publikacje |
Walter J. Ong, SJ: American Catholic Crossroads Walter J. Ong, SJ: Frontiers in American Catolicism Walter J. Ong, SJ: The Barbarian Within Walter J. Ong, SJ, lata '60. XX w. Walter J. Ong SJ: Ramus, Method and the Decay of Dialogue Walter J. Ong SJ: Hopkins, the Self, and God Walter J. Ong SJ: afisz - wykłady w SLU, 1980-1981; Hopkins, Self, and God Walter J. Ong SJ: Realizing Catholicism: Faith, Learning, and the Future |
Walter Jackson Ong junior uczęszczał do szkół powszechnych (finansowanych przez władze stanowe) oraz katolickich w Kansas City – podstawowej (gdzie dodatkowo uczył się gry na fortepianie i organach; dzięki temu już jako zakonnik nierzadko występował w roli organisty), potem średniej (1925 – 1929). Lata 1929 – 1933 to początkowe studia w Rockhurst College w Kansas City, ze specjalizacją w łacinie, angielskim i biologii. W tym okresie wczesnej młodości był aktywny sportowo i podejmował, jak typowy amerykański nastolatek, dorywcze prace; na poczcie (przed Bożym Narodzeniem), jako doręczyciel artykułów żywnościowych do domu klienta, czy jako pomoc biurowa. Aktywnie działał w Boy Scouts. Jako jedyny katolik był w grupie 15 chłopców, którzy reprezentowali stany Missouri i Kansas na World Jamboree of Scouts (od 22 lipca do 13 sierpnia 1929 roku) w Birkenhead w Anglii. Właśnie młody Walter wysłał do "Kansas City Journal-Post" 21 korespondencji (wiele ze zrobionymi przez siebie zdjęciami) z podróży po Europie, jaką chłopcy odbyli po Jamboree. 1 września 1935 r. wstąpił do Towarzystwa Jezusowego. Nowicjat (1935 – 1937) odbywał w St. Stanislaus Seminary w Florissant [dziś przedmieście St. Louis] w prowincji Missouri. Pobyt Waltera w seminarium był dwukrotnie skracany z uwagi na efektywność i tempo jego studiów: filozofię (1938 – 1940) w St. Louis University zakończył Ph. L. [licencjat] w 1940 roku, anglistykę – M. A. [magisterium] rok później. Poświęcona wersyfikacji Hopkinsa praca magisterska, która później ukazała się w księdze zbiorowej ('Immortal Diamond: Studies in Gerard Manley Hopkins'), była pisana pod kierunkiem wielkiego badacza teorii komunikacji, Marshalla McLuhana. Lata 1941 – 1943 spędził w Regis College w Denver, Colorado, gdzie uczył angielskiego i francuskiego. W 1943 roku rozpoczął czteroletnie studia teologiczne w St. Mary's College (Kansas), będąc jednocześnie asystentem na Anglistyce St. Louis University i pracując ze studentami zagranicznymi. Ucząc kolegów, jezuitów meksykańskich, angielskiego, sam przyswajał język hiszpański. 16 czerwca 1946 r. Walter Ong przyjął święcenia kapłańskie. Był wykładowcą etyki, a następnie teologii moralnej w Rockhurst College. Warto w tym kontekście uwydatnić bardzo świadome przeżywanie przez ojca Waltera swego kapłaństwa. Mimo pasji poznawczych, obowiązków uczonego, niezmiennie pozostawał oddany codzienności dobrego i gorliwego kapłana – słynna codzienna msza o 5.30 rano, różnego typu rekolekcje, dyżury w konfesjonale – systematycznie odbywane lekcje religii z chłopcami z domów poprawczych, oraz trudnymi nastolatkami z tzw. inner city [dzielnic śródmiejskich] St. Louis, pełnił też funkcje tutora tego typu młodzieży w jezuickim North House. Z osobistej rozmowy w 1984 roku Józef Japola zapamiętał refleksję, która jednoznacznie dowodziła, że również jako uczony czuje się przede wszystkim kapłanem i to decyduje o tym, czym i jak się zajmuje. Pierwszy etap studiów doktoranckich Onga (anglistyka w Harvard) zakończył egzamin ustny 8 grudnia 1949 roku. Wiosną 1950 roku wyjechał do Europy jako stypendysta Fundacji Guggenheima (te stypendia przyznawano tylko uznanym już uczonym, nie zwykłym doktorantom). Okres paryski (17.XI 1950 r. – 16.XI 1953 r.) stał się okazją do poznania osoby i pism ojca Pierre Teilharda de Chardin i zespołu "Études" (m.in. Jean Daniélou). Powstała w efekcie studiów (kwerendy w ponad stu europejskich bibliotekach) praca doktorska liczyła ponad 1.700 stron (wciąż pozostaje największą objętościowo dysertacją w Harvardzie). Została opublikowana przez Harvard University Press w dwóch tomach: 'Ramus, Method and the Decay of Dialogue' oraz 'Ramus and Talon Inventory'. W Paryżu, w kaplicy na Montmartre, 2 lutego 1953 roku, Walter Ong złożył swe wieczyste śluby zakonne. Po powrocie do Harvardu, Walter Ong przedstawił w lecie 1954 roku swoją dysertację; tytuł doktorski otrzymał w roku 1955. Ponownie podjął zajęcia na anglistyce w Saint Louis University (SLU). Jego wykłady o języku angielskim (English course) były tak oryginalne, że studenci nazywali je 'Onglish"... Profesorem anglistyki tego uniwersytetu został w roku 1959, zaś w 1970 roku – dodatkowo – profesorem nauk humanistycznych na Wydziale Psychiatrii w Akademii Medycznej tegoż uniwersytetu. W rezultacie tytuły, jakie kolejno przysługiwały Ongowi, brzmiały: 'William E. Haren Professor of English, and Professor of Humanities in Psychiatry at Saint Louis University, Missouri' (1970), 'University Professor of Humanities' (1981), 'University Professor of Humanities Emeritus' (1984; wtedy także otrzymał od St. Louis University doktorat honorowy, 'Humaniorum Litterarum Doctor'). Spośród wielu funkcji i zaszczytów akademickich, zbyt licznych, by je wszystkie wymienić w krótkim tekście, trzeba koniecznie wspomnieć, że już w 1971 roku Ong został członkiem American Academy of Arts. Z mianowania prezydenta Stanów Zjednoczonych w latach 1968 – 1974 był członkiem National Council of Humanities i wiceprezesem (vice-president) tej instytucji w latach 1971 – 1974. W 1976 roku został wybrany na drugiego wiceprezesa największego towarzystwa naukowego na świecie, liczącego ponad 30 tysięcy członków Modern Language Association; następnie pełnił funkcję pierwszego wiceprezesa (1977), aż w końcu, w 1978 roku, został prezesem (president) MLA – jako jedyny jak dotychczas katolik, któremu powierzono tę funkcję. Wykłady gościnne (visiting lectures) Ong prowadził w szeregu ośrodków naukowych: Wesleyan University, Indiana University, University of California Santa Barbara, New York University, Yale, Stanford University, University of Chicago, McGill University w Montrealu, Uniwersytet Poitiers we francuskim Tours, czy wreszcie angielski Oxford. Gościły Onga również szkoły wyższe kilku krajów regionu afrykańskiego – Egipt, Izrael (1969), Zair, Kamerun, Senegal, i Nigeria (1974), Tunezja i Maroko (1975) oraz azjatyckiego – Korea Południowa i Japonia (1980). Walter Ong otrzymał doktoraty honorowe 15 uniwersytetów z całego świata. Oprócz członkostwa w licznych towarzystwach naukowych, pełnił także funkcje doradcy wielkich fundacji naukowych (Guggenheim, Fulbright). Należał do kolegiów redakcyjnych szeregu periodyków naukowych, m.in. "Studies in English Literature", "Philosophy and Rhetoric", "Abstracts of English Studies". Formalnie emerytowany w 1987 roku, Ong przez pewien czas prowadził jeszcze niektóre zajęcia w SLU i – mimo kłopotów ze zdrowiem – pisał. W tych ostatnich latach gromadził materiały do dzieła hermeneutycznego – książki o interpretacji jako podstawowej funkcji języka i myślenia, funkcji ważniejszej nawet od nazywania; interpretujemy bowiem również zachowania nielingwistyczne, niejęzykowe. Właśnie te ostatnie – sądził – determinują znaczenie w sposób rozstrzygalny, ostatecznie. Ostatnie lata Onga, naznaczone cierpieniem przyjmowanym pogodnie i pokornie, obfitowały również w szereg honorów akademickich. W 1985 roku jego pierwsza alma mater, Rockhurst College, zorganizowała sympozjum, którego owoce zawiera księga pamiątkowa o. Onga (1987). W 1989 roku otrzymał 'The Marianist Award od University of Dayton' ("dla uczczenia wielkich osiągnięć rzymskiego katolika na polu nauki i życia intelektualnego"). W lutym 1991 roku The Association of Catholic Colleges and Universities przyznało mu 'Theodore M. Hesburgh Award' – za wkład w katolickie szkolnictwo wyższe. W maju 1992 roku Walter Ong otrzymał cenioną 'The Campion Award of the Catholic Book Club', przyznawaną "chrześcijaninowi – za osiągnięcia literackie". Z okazji osiemdziesiątej rocznicy urodzin, w listopadzie 1992 roku ukazały się specjalne teksty w tygodniku "America" oraz "Commonwealth". W roku 1993 roku została mu przyznana 'The Sword of Ignatius Loyola Award' – najwyższa nagroda, jaką Saint Louis University honoruje osoby, których wkład w dziedzictwo ludzkości jest szczególnie imponujący. Wprost nie sposób wymienić wszystkich godności, zaszczytów i honorów, jakich dostąpił ten Uczony; wspomnijmy jeszcze nieczęsto przyznawaną 'Lifetime Achievement Award of the Conference of Christianity and Literature' (1997), czy całkowicie "świecką" 'The Walter Benjamin Award' (lipiec 2000 r.). Jeszcze 1 października 2000 roku, wraz z całą grupą konfratrów, ojciec Walter Ong obchodził jubileusz 65-lecia wstąpienia do Towarzystwa Jezusowego. Życie ziemskie ojca Waltera Jacksona Onga, SJ, dobiegło końca 12 sierpnia 2003 roku. W dniu 17 sierpnia została odprawiona msza święta pożegnalna (nie pogrzebowa, ponieważ było życzeniem Zmarłego, by jego ciało zostało przekazane nauce). Powstała spontanicznie dla rejestracji wspomnień i refleksji strona internetowa www.rememberingwalterong.com – co choć pewnym stopniu obrazuje, jak ważny był ojciec Ong dla specyficznego grona osób, przede wszystkim akademików. |
Podstawą tej noty był tekst, który opracował Józef Japola; dodatkowo wykorzystano wspomnienie, które napisał Clayton Berry opublikowane 13.VIII'2003 r. na stronach Uniwersytetu St. Louis - www.slu.edu/readstory/newslink/2974 [przyp. red.] |
Walter J. Ong SJ: Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, przekład i wstęp Józef Japola, RW KUL, Lublin 1992, 1999 ISBN: 83-228-0247-1 |
Walter J. Ong SJ: Orality and Literacy (wydanie greckie) |
Walter J. Ong SJ: Orality & Literacy. The Technologizing of the World |
Walter J. Ong SJ: Orality and Literacy (New Accents) |
Walter J. Ong SJ: Orality and Literacy (New Accents) |
Walter J. Ong SJ (wydanie tureckie) |
Walter J. Ong, SJ: Fighting For Life: Contest, Sexuality, and Consciousness Walter J. Ong SJ: Faith and Contexts - 1 (1952-1991) Selected Essays and Studies (wstęp - Thomas J. Farrell) Walter J. Ong SJ: Faith and Contexts - 3 (1952-1990) Further Essays (słowo wstepne - Thomas J. Farrell) Walter J. Ong SJ: (redakcja i wstęp - Darwin's Vision and Christian Perspectives) Walter Ong's Contributions to Cultural Studies: The Phenomenology of the Word and I-Thou Communication (Media Ecology) by Thomas J. Farrell (Author), Robert R. White (Introduction) Hampton Pr (2000), s. 304 ISBN-10: 1572732504 |
Chronologia książek Waltera Onga: 2002: An Ong Reader: Challenges for Further Inquiry 1992-1999: Faith and Contexts, Vols 1-4 1986: Hopkins, the Self, and God 1982: Orality and Literacy: The Technologizing of the Word 1979: Fighting for Life: Contest, Sexuality, and Consciousness 1977: Interfaces of the Word: Studies in the Evolution of Consciousness and Culture 1971: Rhetoric, Romance, and Technology: Studies in the Interaction of Expression and Culture 1968: Knowledge and the Future of Man: An International Symposium (redaktor i współautor) 1967: The Presence of the Word: Some Prolegomena for Cultural and Religious History 1967: In the Human Grain: Further Explorations of Contemporary Culture 1962: The Barbarian Within, And Other Fugitive Essays and Studies 1960: Darwin's Vision and Christian Perspectives (redaktor i współautor) 1959: American Catholic Crossroads: Religious-Secular Encounters in the Modern World 1958: Ramus, Method, and the Decay of Dialogue: From the Art of Discourse to the Art of Reason 1958: Ramus and Talon Inventory: A Short-Title Inventory of the Published Works of Peter Ramus (1515-1572) and of Omer Talon (ok. 1510-1562) 1957: Frontiers in American Catholicism: Essays on Ideology and Culture Ważniejsze prace i artykuły W sumie Walter J. Ong opublikował blisko 400 różnych prac - od dzieł naukowych do artykułów popularnonaukowych. Faith and Contexts: - Vol. 1, Selected Essays and Studies 1952-1991, - Vol. 2, Supplementary Studies, 1946-1989, Atlanta: Scholars Press, 1992, - Vol. 3, Further Essays, Atlanta: Scholars Press, 1995; Hopkins, the Self and God, University of Toronto Press, 1986, broszura, 1993; Technika i nowe granice humanizmu (tłum. Maria Morstin-Górska), miesięcznik ZNAK 12 (54), s. 1369-1379; Orality and Literacy: The Technologizing of the Word, London and NY: Methuen, 1982 (liczne tłumaczenia, m.in. na włoski, niemiecki, hiszpański, szwedzki, japoński, grecki i polski); "Logic" in Complete Prose Works of John Milton (współredakcja i współtłumaczenie), New Haven and London: Yale UP, 1982; Fighting for Life: Contest, Sexuality, and Consciousness, Ithica and London: Cornell UP, 1981 (tłumaczenia na szwedzki i japoński); Interfaces of the Word, Ithica and London: Cornell UP, 1977, broszura, 1982 (tłumaczenie na włoski); Why Talk? A Conversation about Language, National Humanities Faculty. Why Series, San Francisco: Chandler and Sharp, 1973 (tłumaczenie na włoski); Rhetoric, Romance, and Technology, Ithica and London: Cornell UP, 1971, 1980, 1990; Schole in Lliberales Artes by Petrus Ramus (edited), Hildesheim: Georg Olms Verlagsbuchhandlung, 1970; Collectaneae praefationes, epistolae, orationes by Petrus Ramus and Audomarus Talaeus (edited), Hildesheim: Georg Olms Verlagsburchhandlung, 1969; Knowledge and the Future of Man (współautor i redaktor), NY: Holt, Rinehart, and Winston, 1968 (tłumaczenie - w skrócie - na japoński); The Presence of the Word, New Haven and London: Yale UP, 1967, broszura, Clarion, 1970, University of Minnesota Press, 1981, 1991 (tłumaczenia na włoski, francuski i koreański); In the Human Grain, NY: Macmillan, 1967; The Barbarian Within, NY: Macmillan, 1962; Darwin's Vision and Christian Perspectives (współautor i redaktor), Macmillan, 1960; American Catholic Crossroads, NY: Macmillan, 1959, broszura, Collier Books, 1962, powtórnie wydane w twardej oprawie, Westport, CT: Greenwood Press, 1981; Ramus and Talon Inventory, Cambridge, MA: Harvard UP, 1958, reprint: Folcroft, PA: Folcroft Press, 1970; Ramus, Method and the Decay of Dialogue, Cambridge, MA: Harvard UP, 1958, reprint - NY: Octagon Books, 1974, 1979, broszura, Harvard UP, 1983; Frontiers in American Catholicism, NY: Macmillan, 1957, broszura, 1961; Ważne książki o Walterze J. Ongu: 1991: Media, Consciousness, and Culture: Explorations of Walter Ong's Thought - Bruce E. Gronbeck, Thomas J. Farrell, Paul A. Soukup 1995: The Contributions of Walter J. Ong to the Study of Rhetoric: History and Metaphor - Betty Rogers Youngkin 1998: Tekst czy głos?: Waltera J. Onga antropologia literatury - Józef Japola 1998: Time, Memory, and the Verbal Arts: Essays on the Thought of Walter Ong - Dennis L. Weeks, Jane Hoogestraat 2000: Walter Ong's Contributions to Cultural Studies: The Phenomenology of the Word and I-Thou Communication - Thomas J. Farrell 2002: Transformations of Literacy in Computer-Mediated Communication: Orality, Literacy, Cyberdiscursivity - Martin M. Jacobsen |
A Festschrift for Walter J. Ong: Oral Tradition; Slavica Vol. 2, No 1, January 1987 |
Paul Zumthor: Oral Poetry. An Introduction (przedmowa - Walter J. Ong) |
Werner H. Kelber: The Oral and the Written Gospel. The Hermeneutics of Speaking and Writing in the Synoptic Tradition |
Walter J. Ong (editor): Knowledge and the Future of Man |
Bruce E. Gronbeck, Thomas J. Farrell, Paul A. Soukup (editors): Media, Consciousness, and Culture |
Dennis L. Weeks, Jane Hoogestraat (editors): Time, Memory and the Verbal Arts. Essays on the Thought of Walter Ong |
Walter J. Ong SJ, 1912-2003 |
Walter Ong do ostatnich dni żywo interesował się wszystkim, co działo się wokół niego we współczesnym świecie. Szczególną uwagę zwracał ku komputerom jako technologii, która przeobraziła formę i wpłynęła na treść komunikacji. Pytany, jak można pogodzić technologię i duchowość, mawiał: "Komputery są częścią dzieła Bożego stworzenia tak samo jak były [jego częścią] dinozaury" ("Computers were to be a part of God's creation just as much as dinosaurs were" - 'Faith and Cosmos: Reflections on Frames of Reference', 1996) |
"Światowa ekspansja Internetu wywołała szeroką debatę nad skutkami niepohamowanego rozwoju nowych technologii. Ścierają się ze sobą trzy kategorie opinii: technooptymistyczna, technopesymistyczna i taka, której najbardziej zależy, by uchodzić za realistyczną. Najczęściej mówi się przy tej okazji o zagrożeniach i możliwościach, jakie stwarza Internet, o wiele mniej o tym, jak Internet zmienia tkankę kultury. Tak naprawdę główny nurt dzisiejszych sporów o Internet nie jest nowy. W istocie chodzi bowiem o stosunek do narzędzia komunikacji, którego kulturowy i antropologiczny sens nie jest jeszcze w pełni rozpoznany i do końca nie wiadomo, jakie być mogą długofalowe skutki posługiwania się owym narzędziem. Prof. Walter J. Ong, amerykański kulturoznawca, w książce "Orality and Literacy" przypomina, że zawsze kiedy pojawiało się jakieś nowe medium, towarzyszyły temu głosy pełne obaw. Platon na przykład miał wiele do zarzucenia wynalazkowi pisma, obarczając je winą za osłabianie pamięci i powodowanie myślowej gnuśności. Sam jednak, by nadać odpowiedni rozgłos między innymi i tej idei, propagował ją na piśmie. Jak stąd wynika, krytyczny wobec pisma Platon mimowolnie, ale nader wydatnie przysłużył się rozwojowi kultury pisma. W końcu dzięki spisanym przez Platona dialogom możemy poznać myśli Sokratesa, który pisma nie używał. Nie inaczej w dobie dzisiejszej. Autorzy jeremiad przeciw komputeryzacji posługują się komputerowym edytorem, a zagorzali przeciwnicy Internetu, by wyrobić sobie jaką taką opinię, muszą wchodzić w sieć. Nie wiedzą przy tym, że zapominając w jakiej są sytuacji, na swój sposób powtarzają gest pana Jourdaina (który nie wiedział, że mówi prozą). Zazwyczaj przedmiotem sporu o Internet bywa kwestia jego przeogromnej, w gruncie rzeczy nieograniczonej zawartości. Powiada się zatem, że przeciętny użytkownik sieci tonie w powodzi informacji zbędnej, albo że w Internecie obok rzeczy pożytecznych znajdujemy pornografię, instrukcje dla terrorystów i komunikaty zboczeńców. Inni znów odwrotnie, kładą nacisk na pożytki płynące z ogromu informacji, bronią Internetu przed sceptykami argumentem: nikt przytomny nie szuka przecież pożądanej informacji na chybił trafił, bo trzeba szukać tak jak w bibliotecznym katalogu". |
Prof. Mirosław Pęczak, tyg. POLITYKA, 2003, Kultura jest siecią... |
Galeria fotografii Waltera J. Onga w witrynie Uniwersytetu Saint Louis: http://libraries.slu.edu/sc/ong/digital/photos.html Rozbudowana strona o Profesorze Ongu w witrynie Uniwersytetu Saint Louis: www.slu.edu/colleges/AS/ENG/ong/index.html |
Opracowanie i redakcja: Jan Krzysztof Wasilewski |
Autor: Jan Krzysztof Wasilewski
Ostatnia aktualizacja: 17.09.2008, godz. 01:03 - Artur Podsiadły
Ostatnia aktualizacja: 17.09.2008, godz. 01:03 - Artur Podsiadły