"Vita mutatur non tollitur"

 Pośmiertne wystawy twórców nauki i kultury;

prezentacje postaci i ich dorobku

 

Jan Ziółek (1931-2009)

Jan Ziółek- sylwetka i publikacje
Jan Ziółek (1931-2009)
Jan Ziółek urodził się 29 lipca 1931 r. w miejscowości Złaków Borowy koło Łowicza. Profesor zwyczajny, emerytowany pracownik Instytutu Historii KUL,
długoletni kierownik II Katedry Historii Nowożytnej,
wybitny badacz polskiego ruchu niepodległościowego w XIX i XX wieku, myśli politycznej Wielkiej Emigracji i dziejów Kościoła polskiego.
Zmarł 5 września 2009 r. w Lublinie.

  Urodził się 29 lipca 1931 r. w Złakowie Borowym koło Łowicza. [...] Dzieciństwo i młodość spędzał w domu rodzinnym. [...] Lata wojny i okupacji przerwały jego dopiero co rozpoczętą edukację. Po wejściu do Łowicza wojsk sowieckich i stabilizacji sytuacji rozpoczęła się jego nauka w liceum pedagogicznym w Łowiczu. System wartości wyniesiony z domu rodzinnego nie zgadzał się jednak z modelem wychowania narzuconym przez szkołę. Młody uczeń podejmuje więc działalność konspiracyjną. Po zdaniu matury w 1951 r. zaczyna pracę jako nauczyciel i nadal kontynuuje działalność konspiracyjną, za którą zostaje aresztowany przez UB 1 lutego 1952 r. Sąd wojskowy [...] skazał go na 9 lat więzienia za przynależność do „organizacji zmierzającej do obalenia siłą władzy ludowej i ustroju komunistycznego”. Część wyroku odsiedział w więzieniach UB w Łodzi i Centralnym Więzieniu w Sieradzu, natomiast część przepracował w kopalni węgla kamiennego im. Dymitrowa w Bytomiu. [...] Wolność uzyskał w roku 1955. [...]

  Dalszą naukę rozpoczyna w roku następnym, a jedyną uczelnią, która mogła przyjąć nieprawomyślnego kandydata [...] był Katolicki Uniwersytet Lubelski. [...] Wybór kierunku studiów również nie przysparzał wielu trudności. Była nim historia, w jej obrębie polskie powstania i dążenia niepodległościowe. [...] Pracę magisterską napisał w 1961 r. w Katedrze Metodologii i Nauk Pomocniczych Historii, kierowanej przez [...] prof. Zygmunta Sułowskiego. Po skończeniu studiów założył rodzinę. W 1961 r. został zatrudniony jako nauczyciel kontraktowy w dwóch lubelskich szkołach podstawowych (nr 18 i nr 30). [...] Negatywna weryfikacja KW PZPR zadecydowała o zwolnieniu go z pracy.
  Z pomocą w trudnej sytuacji pośpieszył prorektor KUL, prof. Zdzisław Papierkowski, proponując młodym małżonkom zatrudnienie na Uczelni. W 1962 r. Profesor rozpoczął pracę jako kierownik Dziekanatu Wydziału Teologicznego i Wydziału Prawa Kanonicznego KUL. Pracę zawodową łączył z własnymi badaniami naukowymi i przygotowywaniem rozprawy doktorskiej na Uniwersytecie Warszawskim. Jego pro-motorem i opiekunem naukowym był prof. Stanisław Herbst [...]. Praca doktorska zatytułowana Mobilizacja sił zbrojnych na lewobrzeżu Wisły w czasie powstania listopadowego, obroniona została w 1968 r., zaś od 1 lutego roku następnego rozpoczął karierę naukowo-dydaktyczną jako starszy asystent II Katedry Historii Nowożytnej KUL. Katedrą kierował wtedy prof. Władysław Rostocki [...].
  Współpraca młodego asystenta, a od roku 1970 adiunkta, z szefem katedry układała się bardzo dobrze, zaowocowała wspólnymi publikacjami i konferencjami naukowymi, a z czasem przerodziła się w osobistą przyjaźń.
  Rozprawa habilitacyjna poszerzała dotychczasowe zainteresowania Autora o kontekst międzynarodowy i poruszała bardzo ważny aspekt stosunków polsko-francuskich w XIX wieku, mianowicie stanowisko Wielkiej Emigracji wobec dynastii Bonapartych. Obroniona na Wydziale Nauk Humanistycznych KUL w 1979 r., dała podstawę do nominacji na docenta wiosną 1981 r. oraz otwarła drogę do wyboru na prodziekana Wydziału Nauk Humanistycznych KUL jesienią tego samego roku.
  W tych trudnych dla Uczelni i Wydziału czasach, gdy w listopadzie 1981 studenci KUL [...] przystąpili do strajku okupacyjnego, a miesiąc później stan wojenny przerwał normalne życie akademickie, prodziekan Jan Ziółek wykazał się [...] odwagą, wytrwałością, gotowością do spieszenia z pomocą studentom prześladowanym za [...] aktywność polityczną. Osobiście interweniował u władz w sprawie internowanych studentów [...], podpisywał poręczenia, a nawet wykładał pieniądze na grzywny [...]. Funkcję prodziekana sprawował dwie kadencje do roku 1987. W tym czasie, wiosną 1984 r., po przejściu prof. Rostockiego na emeryturę, Rada Wydziału powierzyła mu kierownictwo II Katedry Historii Nowożytnej. W r. 1988 otrzymał stanowisko prof. nadzwyczajnego, a cztery lata później prof. zwyczajnego [...].
  W badaniach naukowych Profesora charakterystyczna jest ogromna systematyczność i poszerzanie obszaru zainteresowań stopniowo, o kolejne zagadnienia mieszczące się w trzech głównych obszarach: od walk niepodległościowych Polaków w XVIII i XIX w., przez Wielką Emigrację i jej myśl polityczną aż po udział Kościoła Katolickiego w dążeniach niepodległościowych narodu polskiego. [...] Zajmował się również edycją źródeł historycznych tego okresu [...].
  Prowadził badania naukowe za granicą, m.in. w Brukseli, Leuven [...] i w Paryżu [...]. Był organizatorem lub współorganizatorem konferencji i sympozjów naukowych, poświęconych problematyce powstania kościuszkowskiego, listopadowego i Konstytucji 3 Maja. Brał również udział i wygłaszał referaty podczas krajowych i zagranicznych konferencji naukowych, m.in. w Monachium, w Jerozolimie i w Kevelaer. Podczas dwóch polskich kongresów Centre Internationale Histoire Ecclesiastique Comparée w 1978 r. w Warszawie i w 1996 r. w Lublinie wygłaszał referaty, podobnie jak podczas zjazdów historyków polskich (Łódź 1989, Gdańsk 1994 i Wrocław 1999).
  Przez wiele lat był członkiem Towarzystwa Naukowego KUL, zasiadał w jego Zarządzie, Lubelskiego Towarzystwa Naukowego oraz Polskiego Towarzystwa Historycznego. W tym ostatnim pełnił w latach 1988-1996 funkcję wiceprezesa. Profesor pełnił funkcję prezesa Fundacji KUL im. Anieli hr. Potulickiej.
  Jego działalność dydaktyczna przyniosła owoce w postaci wykształconych 228 magistrów i 12 doktorów oraz znalazła uznanie u władz Uczelni w postaci specjalnej nagrody rektorskiej w roku 1999. Opublikował ok. 294 publikacji, dwie książki są jeszcze w druku.

 

Witold Matwiejczyk,
Życiorys prof. dra hab. Jana Ziółka,

w: Ojczyzna i wolność, red. A. Barańska, Matwiejczyk, E. M. Ziółek, Lublin 2000 s. 23-26.

Prof. Jan Ziółek zmarł 5 września 2009 r. Msza święta żałobna w jego intencji została odprawiona w dniu 9 września w Kościele Akademickim KUL. Po Mszy świętej na cmentarzu przy ul. Unickiej w Lublinie odbyły się uroczystości pogrzebowe, którym przewodniczył abp Stanisław Wielgus. Pożegnalne słowa wygłosili Prof. dr hab. Czesław Deptuła oraz dr Witold Matwiejczyk z Instytutu Historii KUL.

Opracowanie: JN

Wybrane publikacje:

Jan Ziółek- publikacje

 

Jan Ziółek, Józef Bała, Krzysztof Pachoł
Fundacja KUL im Anieli hr. Potulickiej 1948-2008
ISBN 978-83-7306-381-5
Lublin-Wojnowo
Towarzystwo Naukowe KUL 2008

Jan Ziółek- publikacjeJan Ziółek
Studia nad myślą polityczną wielkiej emigracji
Napoleon I i Napoleon III
ISBN 83-86668-22-9
Towarzystwo Naukowe KUL
Lublin 1995
Jan Ziółek- publikacjeJan Ziółek
Stosunek wielkiej emigracji do dynastii Bonapartych
RW KUL
Lublin 1980
Jan Ziółek- publikacje Jan Ziółek
Aniela hr. Potulicka i jej dzieło
ISBN 978-83-7306-382-2
Lublin-Wojnowo
Towarzystwo Naukowe KUL 2008

Jan Ziółek- publikacjeJan Ziółek
Konstytucja 3 Maja
Kościelno-narodowe tradycje święta
ISBN 83-85291-12-1
Towarzystwo Naukowe
KUL Lublin 1991

Jan Ziółek- publikacjeJan Ziółek
Moblizacja sił zbrojnych na lewobrzeżu Wisły 1830-1831
Towarzystwo Naukowe KUL
Lublin 1973

Jan Ziółek- publikacjeJan Ziółek
Fundacja Potulicka im. Anieli hr. Potulickiej 1925-1948
Historia i dokumenty
ISBN 83-228-0697-3
RW KUL
Lublin 1998

Wybrane publikacje (opracowania):

Jan Ziółek- publikacjeRepresje wobec uczestników wydarzeń w Katedrze Lubleskiej w 1949 roku
Opracowali: Jan Ziółek
i Agnieszka Przytuła
ISBN 83-87703-41-9
Towarzystwo Naukowe KUL
Lublin 1999
Jan Ziółek- publikacjeDruga konspiracja niepodległościowa
Tajne organizacje młodzieży szkolnej Lublina i Lubelszczyzny w latach 1945-1956
Opracował: Jan Ziółek
ISBN 83-7306-023-5
Towarzystwo Naukowe KUL
Lublin 2001
Jan Ziółek- publikacjeKazimierz Lewandowski
Pamiętnik wychodźca polskiego
Wstęp i przypisy opracowali: Helana i Jan Ziółkowie
Instytut Wydawniczy PAX
Warszawa 1977
Jan Ziółek- publikacjeNie znane losy uczestników powstań narodowych 1830-1831, 1848, 1863-1864
Opracował i wstępem opatrzył
Jan Ziółek
ISBN 83-7306-004-9
Towarzystwo Naukowe KUL
Lublin 2000
Jan Ziółek- publikacjeZygmunt Walter-Janke
Artyleria koronna w obronie niepodległości polski 1792-1794
Przygotował do druku
Jan Ziółek
ISBN 83-87703-66-4
Towarzystwo Naukowe KUL
Lublin 1999
Jan Ziółek- publikacjeŻołnierze nieugięci
Procesy członków Związku Więźniów Politycznych Okresu Komunistycznego w Lublinie
Opracował Jan Ziółek
ISBN 83-7306-281-5
Towarszystwo Naukowe KUL
Lublin 2006
 

Wybrane publikacje (redakcja):

Jan Ziółek- publikacjeSukmana i krzyż
Studia z dziejów Insurekcji Kościuszkowskiej
Pod redakcją Jana Ziółka
Lublin 1990
Jan Ziółek- publikacjeKatolicki Uniwersytet Lubleski
w latach 1944-1952
Wspomnienia i relacje
Redaktor Jan Ziółek
ISBN 83-228-0669-8
RW KUL
Lublin 1999

Jan Ziółek- publikacje Historia duszpasterstwa wojskowego na ziemiach polskich
pod redakcją Jana Ziółka, Anny Barańskiej, Witolda Matwiejczyka, Dariusza Nawrota, Ewy M. Ziółek
ISBN 83-7306-185-1
Towarzystwo Naukowe KUL
Lublin 2004

 

Jan Ziółek- publikacje Kulturotwórcza rola Kościoła
na przełomie XIX i XX wieku
Redaktor Jan Ziółek
ISBN 83-228-0463-6
RW KUL
Lublin 1997

Jan Ziółek- publikacje

Państwo Kościół Niepodległość
Pod redkacją Jana Skarbka, Jana Ziółka
Towarzystwo Naukowe KUL
Lublin 1986

Jan Ziółek- publikacje

Ojczyzna i wolność
Prace ofiarowane Profesorowi Janowi Ziółkowi
w siedemdziesiątą rocznicę urodzin
Redakcja Anna Barańska, Witold Matwiejczyk,
Ewa M. Ziółek
ISBN 83-7306-003-0
Towarzystwo Naukowe KUL
Lublin 2000

Jan Ziółek- publikacje

Polskie Powstania Narodowe
na tle przemian europejskich w XIX wieku
Redakcja Anna Barańska, Witold Matwiejczyk,
Jan Ziółek
ISBN 83-7306-033-2
Towarzystwo Naukowe KUL
Lublin 2001

Jan Ziółek (1931-2009)

Jan Ziółek (1931-2009)

Jan Ziółek (1931-2009)

Jan Ziółek
w Akademickiej Kronice Filmowej KUL
Przygotowanie wystawy: Oddział Informacji Naukowej (JN)

Prezentacja na stronie www: Artur Podsiadły

 


Autor: Artur Podsiadły
Ostatnia aktualizacja: 08.01.2010, godz. 13:12 - Artur Podsiadły