Stanisław Fita (1932-2011)

Urodził się 16 grudnia 1932 r. w Iwiu k. Lidy (obecnie na Białorusi) w rodzinie Jana i Bronisławy z d. Kozimor. Przed drugą wojną światową ojciec pracował w administracji państwowej w charakterze urzędnika, a matka jako nauczycielka. Trudny czas wojny spędził z rodzicami we Lwowie, skąd pochodziła jego matka oraz w rodzinnej wsi ojca Zborczyce pod Krakowem (gmina Niegowić). W 1943 r. urodził się jego brat, Tadeusz. W 1945 r. Stanisław Fita ukończył szkołę podstawową w pobliskiej wsi Brzezie. Następnie rozpoczął naukę w prywatnym gimnazjum SS. Benedyktynek w Staniątkach. Rodzina przeprowadziła się do Olkusza w związku z objęciem przez ojca posady w Powiatowej Radzie Narodowej. Stanisław Fita kontynuował naukę w Państwowym Liceum im. Kazimierza Wielkiego w Olkuszu, gdzie w 1951 r. uzyskał maturę. Początkowo zdawał na studia na Uniwersytet Wrocławski, ponieważ po wojnie do Wrocławia przeniosła się ze Lwowa rodzina matki. Nie został przyjęty z powodu braku wolnych miejsc, dlatego też w roku szkolnym 1951/52 pracował w olkuskiej bibliotece powiatowej. W 1952 r. został przyjęty na studia polonistyczne na KUL na podstawie eseju Życie literackie w Polsce Ludowej (organizacje, czasopisma, zjazdy, nagrody), wysoko ocenionego przez prof.prof. Irenę Sławińską i Czesława Zgorzelskiego. W czasie studiów Stanisław Fita uczęszczał na wykłady prof.prof. Feliksa Araszkiewicza, Jerzego Starnawskiego, Tadeusza Brajerskiego, Kaliksta Morawskiego, Stefana Kunowskiego, Henryka Zinsa, Jerzego Kalinowskiego, Ireny Sławińskiej i Czesława Zgorzelskiego. Był zaangażowany w prace Koła Polonistów Studentów KUL. Mieszkał m.in. w domach studenckich KUL w Krężnicy Jarej oraz przy dzisiejszej ul. Niecałej 8 (wówczas ul. Sławińskiego). Do 1955 r. otrzymywał tzw. stypendium zakładowe, wiążące się z pomocą w bibliotece Sekcji Filologii Polskiej. W 1957 r. uzyskał tytuł magistra na podstawie pracy Lublin i Lubelszczyzna w twórczości Bolesława Prusa napisanej na seminarium regionalistycznym pod kierunkiem prof. Feliksa Araszkiewicza. Następnie został zatrudniony jako asystent w I Katedrze Historii Literatury Polskiej KUL. Na KUL przeszedł wszystkie stopnie awansu – od asystenta do profesora zwyczajnego. Doktorat uzyskał w 1969 r. w Poznaniu na podstawie pracy Bolesław Prus 1847–1912. Kalendarz życia i twórczości (pod opieką prof. Zygmunta Szweykowskiego; Warszawa 1969). W 1978 r. habilitował się na Uniwersytecie Warszawskim na podstawie pracy Pokolenie Szkoły Głównej (Warszawa 1980). Rok później został nominowany na stanowisko docenta, w 1988 r. – profesora, a w 1992 r. otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. W latach 1979–2006 kierował Katedrą Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski KUL, kilkakrotnie był kierownikiem Sekcji Filologii Polskiej.

Stanisław Fita jest autorem prawie dwustu publikacji dotyczących życia i twórczości Bolesława Prusa oraz epoki pozytywizmu w bardzo szerokim znaczeniu – literatury, kultury, idei politycznych i społecznych, a także rzeczywistości życia codziennego. W zbiorze szkiców Pozytywista ewangeliczny, podjął udaną próbę opisania sylwetki duchowej autora Lalki. Współtwórca (z F. Araszkiewiczem) Muzeum Bolesława Prusa w Nałęczowie (1961), oraz jego główny opiekun naukowy. Edytor korespondencji i niewydanych drukiem fragmentów utworów i kroniki Prusa, listów Marii Konopnickiej. Wiele uwagi poświęcił również problematyce regionanej, lubelskiej. Wchodził w skład zespołów i komitetów redakcyjnych: Encyklopedii Katolickiej (t. 6–8), „Biuletynu Informacyjnego KUL”, „Roczników Humanistycznych”, „Rocznika Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza”. Redaktor naczelny „Zeszytów Naukowych KUL”. Zasłużony działacz Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza (od 1978 r. członek Zarządu Głównego, w latach 1983–1990 – prezes, od 1990 r. – wiceprezes oddziału lubelskiego). Członek Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej Akademii Nauk oraz Towarzystwa Naukowego KUL (od 1978 r. w Zarządzie Głównym). Brał udział w pracach Studium Edytorsko-Tekstologicznego UW oraz Instytutu Badań Literackich PAN. Promotor dziewięciu doktoratów, trzech spośród jego wychowanków osiągnęło stopień doktora habilitowanego. Odznaczony medalem Komisji Edukacji Narodowej.

Zmarł 15 czerwca 2011 r. w Lublinie, pochowany na tamtejszym cmentarzu przy ul. Lipowej.

 

Bibliografia: Archiwum Uniwersyteckie KUL, akta studenckie Stanisława Aleksandra Fity H14172; Bojanowicz K., Fita Stanisław Aleksander, [w:] Encyklopedia 100-lecia KUL, t. 1, red. E. Gigilewicz, Lublin 2018, s. 229; Malik J., Stanisław Fita (1932–2011), „Roczniki Humanistyczne” 2013, R. 61, z. 1, s. 207–210; Malik J., Stanisław Fita (1932–2011), „Wiek XIX. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza” 2011, R. 4 (46), s. 373–376.

 

http://www.bu.kul.pl/stanislaw-fita-1932-2011-sylwetka,art_31271.html

 

 

Paulina Byzdra-Kusz


WSPÓŁPRACA

ikona
ikona
ikona
ikona
ikona