Akademia BU KUL

- wykłady, opracowania, prelekcje i szkolenia -
przeznaczone głównie dla pracowników BU KUL

Albumy i grafika w zbiorach BU KUL

Terminologia
Historia zbiorów graficznych
Gabinety rycin w Polsce
Zbiory graficzne w BU KUL
O Dziale Zbiorów Graficznych BU KUL
mgr Grażyna Gorecka 18 listopada 2002 r.


Terminologia

  Co oznacza termin GRAFIKA? Według Oksfordzkiego Leksykonu Sztuki (Warszawa 2002) jest to "jedna z podstawowych dziedzin sztuk plastycznych, polegająca na powielaniu rysunku na papierze (również tkaninie, jedwabiu, atłasie) przy użyciu opracowanej wcześnie formy (płyty metalowej, klocka drzeworytniczego, kamienia litograficznego itp. Podstawowe techniki graficzne dzielą się na wypukłe (drzeworyt, linoryt, gipsoryt), wklęsłe (miedzioryt, staloryt, suchoryt, mezzotinta, akwaforta, akwatinta), płaskie (litografia). Odrębną techniką jest sitodruk (serigrafia). W zależności od przeznaczenia rozróżnia się grafikę artystyczną (warsztatową) i grafikę użytkową (ilustracja, plakat)."

  Zasadą sztuki graficznej jest powtarzalność jej obiektów, które mimo to mają wartość oryginałów. W grafice artystycznej cały proces twórczy – od sporządzenia kompozycji na płycie aż do wykonania odbitki pod prasą – spoczywa często w rękach artysty-grafika.

  Następnym terminem, mającym związek ze zbiorami graficznymi, jest EKSLIBRIS (łac. ex libris = z książek). Według Encyklopedii Wiedzy o Książce (Wrocław 1971) jest to "znak własnościowy, najczęściej graficznie skomponowana kartka z napisem (imię i nazwisko, nazwa instytucji) lub symbolem (herb, gmerek) wskazującym właściciela książki." Jest wiele ekslibrisów wykonanych w sposób artystyczny, przy użyciu szlachetnej techniki graficznej (drzeworytu, miedziorytu, akwaforty itp.). Geneza ekslibrisu wywodzi się od herbu malowanego na kartach ksiąg rękopiśmiennych i sięga XIV wieku. W postaci naklejanej kartki ekslibris pojawił się w Zachodniej Europie pod koniec XV wieku. W XVI wieku ekslibris stał się najpopularniejszą formą znaku własnościowego książki, grafiką ekslibrisową zajmowali się tacy artyści jak Albrecht Dürer, Cranach starszy, Holbein młodszy. Szesnastowieczne ekslibrisy wykonywane były techniką drzeworytu (odbitki niekiedy ręcznie kolorowano). W XVII wieku pojawiły się ekslibrisy miedziorytowe. Osiemnasty wiek wprowadził do wykonywania ekslibrisów nowe techniki graficzne, takie jak akwaforta i mezzotinta. Piękne znaki własnościowe wykonywali w tym czasie między innymi Hogarth czy Chodowiecki. XIX wiek to rozwój ekslibrisów wykonywanych w technice litograficznej. Z końcem tego wieku rozwinęło się też kolekcjonerstwo; powstawały stowarzyszenia miłośników i zbieraczy ekslibrisów, zaczęły wychodzić czasopisma związane z tą tematyką. Organizowane były wystawy i aukcje, konkursy wśród artystów. W początkach XX wieku nastąpił wręcz renesans artystycznego znaku własnościowego, wrócono do klasycznych technik graficznych. Ekslibris stał się ulubioną działalnością artystów.


  [Od red.:] Szkic o historii ekslibrisu prezentujemy w innym miejscu na naszych stronach; osobno prezentujemy także sylwetkę i sztukę lubelskiego artysty ekslibrisu, Zbigniewa Jóźwika.

  Dla celów naukowych i dokumentacyjnych ekslibrisy gromadzi wiele bibliotek na świecie. Do najbogatszych należą kolekcje British Museum. W Polsce największe zbiory posiadają: Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Biblioteka Jagiellońska i Biblioteka Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu.

  Warto tu też przywołać jeszcze jeden termin, a mianowicie SUPEREKSLIBRIS (łac. super = na, nad; ex libris = z książek). Jest to znak własnościowy książki, wytłoczony na zewnętrznej stronie przedniej okładki, przedstawiający zwykle herb, monogram lub inny symbol właściciela książki. Superekslibris stanowi centralny motyw zdobniczy oprawy.


Historia zbiorów graficznych

  Zalążkiem każdych zbiorów były zawsze kolekcje prywatne - do XVIII wieku wyłącznie panujących, dostojników świeckich, kościelnych, artystów. Jehan de Berry (1340-1416) - brat Karola V francuskiego - uważany jest za prekursora kolekcjonerów, zgromadził pokaźną liczbę rękopisów iluminowanych. Franciszek I (1494-1547), król Francji, założyciel Luwru, był jednym z pierwszych kolekcjonerów rycin i książek ilustrowanych. Od XIX wieku wielkie kolekcje gromadzą potentaci finansowi, a także miłośnicy sztuki. Z czasem zaczęto odkupywać zbiory od prywatnych właścicieli.

  Najbogatsze i najstarsze zbiory graficzne na świecie znajdują się w Bibliotece Narodowej w Paryżu. Początki jej sięgają XVII wieku - czasów Ludwika XIV. Gabinet rycin wyodrębniony został w Bibliotece Królewskiej w 1720 roku. Obecnie posiada między innymi komplet rycin Dürera i Rembrandta. Cenne zbiory znajdują się we Florencji - Galleria degli Uffizi Gabinetto dei Desegni e Stampe zawiera dzieła wszystkich szkół włoskich, wielu mistrzów niemieckich i niderlandzkich. Początki Gabinetu sięgają XVII wieku. Piękną kolekcję rycin, gromadzoną również od XVII wieku, posiada British Museum w Londynie. Cenne grafiki Tintoretta, Rembrandta, Rubensa i Van Dycka posiada rosyjski Ermitaż. W Niemczech słynny jest Gabinet Rycin w Dreźnie (jeden z najbogatszych w Europie) posiadający ponad 500 tysięcy rycin i rysunków z czasów od XV do XX wieku, a także znamienitą kolekcję drzeworytu japońskiego. W Austrii na uwagę zasługują Zbiory Graficzne Biblioteki Albertina w Wiedniu. Kolekcja gromadzona jest od XVIII wieku, zawiera rysunki Albrechta Dürera, Rafaela, Leonarda da Vinci, Michała Anioła, Tycjana, van Eycka, Rembrandta i innych wielkich artystów.


Gabinety rycin w Polsce

  Pierwsze Gabinety Rycin zaczęły powstawać w II połowie XVIII wieku. Wspaniały zbiór grafik stworzył na Zamku warszawskim Stanisław August Poniatowski. Opiekunem zbioru był August Moszyński (również kolekcjoner), a po nim - historyk i biskup Jan Albertrandy. Były tam głównie dzieła artystów obcych z różnych szkół od XVI do XVIII wieku. W kolekcji znajdował się również zbiór artystów stanisławowskich (Smuglewicz, Wall), pracujących dla czołowych architektów (Fontana, Merlini) - były tam plansze z planami, projektami i szkicami architektonicznymi Zamku Królewskiego, Łazienek, Belwederu, Teatru Narodowego. Kolekcja ta umieszczona była w pięknych tekach (można je zobaczyć w publikacji Teresy Kosseckiej - Gabinet Rycin Króla Stanisława Augusta, Warszawa 1999).

  Modne kolekcjonerstwo rycin i rysunków uprawiali magnaci i dygnitarze państwowi (między innymi Moszyńscy i Sapiehowie). Największe zasługi na tym polu mieli - obok króla - Potoccy i Czartoryscy. W początkach XIX wieku centrum kolekcjonerstwa stała się Warszawa. Powstały wtedy dwie ważne placówki naukowe: Towarzystwo Przyjaciół Nauk (założone w roku 1800) i Uniwersytet Warszawski (powstały w roku 1816). Zbiory graficzne Towarzystwa Przyjaciół Nauk powstały z darów (np. gen. Henryka Dąbrowskiego, który ofiarował swoją kolekcję rysunków). W 1823 roku ukończono gmach Towarzystwa. Tam znalazło swoje miejsce pierwsze publiczne muzeum w Warszawie, tam urządzono również ekspozycję grafiki.

  Zbiory graficzne Uniwersytetu Warszawskiego rozpoczynają swoje istnienie od zakupu całego zbioru grafik należących do Stanisława Augusta oraz od otrzymania (w zapisie testamentalnym) kolekcji graficznej gen. Henryka Dabrowskiego. W latach 1818-1821 UW otrzymał dary: zbiór Stanisława Kostki Potockiego (liczący 5.400 rycin i rysunków) i kolekcję prywatną Joachima Lelewela. Po upadku powstania listopadowego zbiory Uniwersytetu Warszawskiego i Towarzystwa Przyjaciół Nauk zostały skonfiskowane i wywiezione do Petersburga - w sumie było to 47.877 rycin i 867 tomów z rycinami.

  Znakomite gabinety rycin znajdują się w Krakowie (zbiór graficzny UJ powstał z darów profesorów i wychowanków uczelni; zawierał wspaniałe rękopisy iluminowane, inkunabuły, wydawnictwa albumowe, serie miedziorytów), Lwowie (zbiory Józefa Maksymiliana Ossolińskiego), Łańcucie (świetna kolekcja graficzna rodów Lubomirskich i Potockich), Poznaniu (zbiory graficzne kolekcjonera Atanazego Raczyńskiego). To tylko niektóre polskie ośrodki, posiadające cenne zbiory graficzne.


Zbiory graficzne w Bibliotece Uniwersyteckiej KUL

  Zbiory Graficzne Biblioteki Uniwersyteckiej KUL nie są zbyt bogate i nie osiągają takich rozmiarów, jak wybitne zbiory polskie czy europejskie. A mimo to posiadamy "perełki", które zachwycają i są doceniane przez specjalistów. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich.

  Na szczególną uwagę zasługuje pokaźnych rozmiarów (48,5 x 38,5 cm) szesnastowieczny album Jakobusa Strady pt. 'IMPERATORUM ROMANORUM OMNIUM ORIENTALIUM ET OCCIDENTALIUM VERISSIMAE IMAGINES EX ANTIQUIS NUMISMATIS QUAM FIDELISSIME DELINEATAE', wydany w Tiguri w 1559 roku. Album posiada obecnie piękną dziewiętnastowieczną skórzaną oprawę, wykonaną w Pradze w 1887 roku przez Adalbertusa Lanna. Autor dzieła to włoski rytownik, żyjący w latach 1507-1588. Otwierając księgę natrafimy na wspaniałą kartę tytułową, zakomponowaną w formę rollwerkowego kartusza. Album zawiera drzeworyty, przedstawiające portrety cesarzy rzymskich i tekst opisujący ich żywoty. Biogram i rycina na każdej stronie albumu zostały otoczone bogato zdobioną bordiurą. Wizerunki cesarzy ujęte zostały z profilu; otoczone są kolistą ramą z napisem, umieszczoną na cokole w architektonicznym obramieniu.

  Techniką miedziorytniczą wykonany jest album zatytułowany 'MONUMENTA SEPULCRORUM CUM EPIGRAPHIS...', wydany we Wrocławiu przez Kryspina Scharffenberga w 1574 roku. Cieszymy się z posiadania tego dzieła, gdyż jest to niezwykła rzadkość. W Polsce znajdują się tylko trzy egzemplarze tego druku (w Bibliotece Narodowej w Warszawie, Bibliotece w Kórniku i Bibliotece Uniwersyteckiej KUL).

  Autor ilustracji - sztycharz wrocławski Tobias Fendt (zmarł w roku 1576) - wykonał miedzioryty ilustrujące pomniki nagrobne, ze szczególnym uwzględnieniem renesansowych epitafiów. [Był to pierwszy graficzny cykl, propagujący swoisty kult grobowców wielkich uczonych doby humanizmu. Praca stanowiła rodzaj przewodnika, w którym Sigefrido Rybisch opisywał miejsca warte odwiedzenia ze względu na osoby które w nich spoczywają. Tak powstała moda na kolekcje epitafiów, która potem odrodziła się w połowie wieku XVIII - przyp. red.]
   Tobias Fendt, Sigefrido Rybisch, Wrocław 1574

 Andrea Palladio, Wenecja, 1581, I QUATTRO LIBRI DELL'ARCHITETTURA
 
  Wyróżniającym się dziełem w naszych zbiorach jest 'I QUATTRO LIBRI DELL’ARCHITETTURA', autorstwa słynnego Andrea Palladio – wybitnego architekta włoskiego odrodzenia (1508 - 1580) – wydany w Wenecji w 1581 roku. Album oprawiony jest w skórę cielęcą. Każda część dzieła posiada własną kartę tytułową, na której kartusz wpisany jest w formę portalu barokowego z umieszczonymi w nim alegorycznymi postaciami. Całość dzieła jest bogato ilustrowana rysunkami architektonicznymi, zaś każdy nowy rozdział rozpoczęty jest artystycznym inicjałem.

  Ten traktat Palladia przetłumaczony został na język polski przez Marię Rzepińską w 1955 roku. Tłumaczka korzystała z pierwodruku dzieła (z 1570 roku), znajdującego się w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej.

 

  Kolejnym cennym XVI-wiecznym albumem rycin jest dzieło dwóch braci rytowników: Johanna Sadelera i Rafaela Sadelera pt. 'MONUMENTA ANACHORETARUM. SOLITUDO SIVE VITAE PATRUM EREMICOLARUM', [Venetia] (1594-1598). Miedzioryty wykonane zostały według rysunków Martena de Vosa (1532-1603).

  Szczególnie wartościowe albumy rycin z XVII i XVIII wieku zawierają miedzioryty o tematyce architektonicznej - np. dzieło dwóch autorów - Pietro Fererio i Giovanni Battista Falda pt. 'NUOVI DISEGNI DELL’ARCHITETTURAE E PIANTE DE PALAZZI DI ROMA DE PIU CELEBRI ARCHITETTI', wydane w Rzymie w 1655 roku; Jean Baptiste Broebes, 'VUES DES PALAIS ET MAISONS DE PLAISANCE DE SA MAJESTÉ LE ROY DE PRUSSE', Augsbourg 1773; Jean Barbault, 'LES PLUS BEAUX EDIFICES DE ROME MODERNE OU RECUEIL DES PLUS BELLES VÜES DES PRINCIPALES EGLISES, PALACES, PALAIS, FONTAINES QUI SONT DANS ROME...', Rome 1763. Ryciny mają ogromną wartość dokumentalną, pokazują obiekty architektoniczne z niezwykłą precyzją i wiernym oddaniem szczegółów.

 Kolejnym tematem grafik z XVII i XVIII wieku jest Biblia – zarówno Stary jak i Nowy Testament. Wymieńmy tu album Pietro Aquila i Cesare Fantetti 'IMAGINES VETERIS ac NOVI TESTAMENTI A RAPHAELE SANCTIO URBINATE IN VATICANI PALATII XYSTIS MIRA PICTURAE ELEGANTIA EXPRESSAE', wydane w Rzymie w 1674 roku. Miedzioryty przedstawiają sceny biblijne. Rytowane były między innymi według rysunków słynnego Rafaela Santi (1483-1520).

 

 Vita Beati P. Ignatii Loiolae...

 

 Vita Beati P. Ignatii Loiolae...

 

 Vita Beati P. Ignatii Loiolae...


Vita Beati P. Ignatii Loiolae Societatis Iesu fundatoris, Romae 1609 (miedzioryty kolorowe);
po lewej - frontispis (reprodukcja czarno-biała, ze zbiorów Stonyhurst College, Anglia);
w środku - wizje św. Ignacego Loyoli, po prawej - karta tytułowa (z egzemplarza w BU KUL)

 

  Księga, bogato ilustrująca żywot św. Ignacego, została opublikowana w roku beatyfikacji założyciela Jezuitów. Była jednocześnie częścią obchodów beatyfikacji Loyoli i początkiem ruchu na rzecz Jego kanonizacji. Anonimową drukarnię w Rzymie opuściło wiele egzemplarzy dzieła, które stało się wielce popularne. Dziś pozycja ta jest dziś wyjątkowo rzadka (ale jeszcze rzadsze jest drugie - i ostatnie - jej wydanie z roku 1622, które wyszło z okazji kanonizacji bohatera dzieła). Współczesne badania wykazały, że większość oryginalnych ilustracji (jeżeli wręcz nie wszystkie) wyszły spod ręki wielkiego artysty doby baroku, Piotra Pawła Rubensa; na ich podstawie zostały wykonane miedzioryty, stanowiące ilustracje dzieła. Dziś kilka egzemplarzy tej księgi (z obu jej wydań), jak również 80 oryginalnych płyt miedziorytniczych z których ją drukowano, znajduje się w Kolegium Jezuickim Stonyhurst w Anglii ( Stonyhurst College, Clitheroe, Lancashire, England - www.stonyhurst.ac.uk ). [przyp. red.]

  W technice miedziorytniczej wykonywane były również portrety dostojników świeckich i duchownych. Posiadamy album Mathiasa Sommera [zbiór portretów osobistości duchownych i świeckich, głównie niemieckich, brak miejsca wydania] 1662-1672.

  Na uwagę zasługuje zbiór rycin o tematyce kartograficznej 'CAROLI GUSTAVI SUECORUM GOTHORUM ET VANDALORUM REGIS VIATA ET RES GESTAE', Nurnberg 1697. Miedzioryty były rytowane według rysunków Ericha Johnsona Dahlberga. Wśród licznych grafik znajduje się mapa Polski z czasów Karola Gustawa, są też plany miast Polski i plany rozmieszczenia wojsk.

  XIX wiek to czas malarskich "wojaży romantycznych", w czasie których artyści jeździli po swoim rodzinnym kraju i "zrysowywali z natury" zabytki architektoniczne, aby następnie odbić ryciny na kamieniu litograficznym. I tak powstawały albumy litograficzne, będące często niemal fotograficznym, dokumentem zabytków dziś już nie istniejących. W zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej KUL znajdują się dzieła dwóch znanych w Polsce malarzy i litografów, mianowicie Adama Lerue (1825 – przed 1863) i Napoleona Ordy (1807-1883). Pierwszy z nich pozostawił po sobie 'ALBUM LUBELSKIE' , powstały w latach 1857-1859 i zawierający widoki zabytków guberni lubelskiej. Napoleon Orda wydał 'ALBUM WIDOKÓW HISTORYCZNYCH POLSKI', obejmujący województwa: kijowskie, mohylewskie, podolskie, podlaskie, poznańskie, Inflanty, Wileńszczyznę, Dawne Prusy Królewskie, Małopolskę, Mazowsze i Kujawy. Album wyszedł w ośmiu seriach w latach 1875-1883.

 

 Staloryt, 1855

Maria Stuart:
A Souvenir of the abbey
and palace of holyrood,
staloryt, Edinbourg 1855
   Joachim Lelewel, litografia

Joachim Lelewel, litografia
   Rzym, 1638

Perrier François,
Statuae Antiouae centum,
Roma 1638

 

  Biblioteka Uniwersytecka KUL posiada również zbiór grafiki luźnej; w większości są to sztychy miedziorytnicze, pochodzące z różnych szkół europejskich. Szkołę flamandzką reprezentują tacy artyści jak: Marten de Vos (1532-1603), Egidius Sadeler (1570-1629), Cornelis Galle st. (1576-1650). Do szkoły francuskiej należą Thomas de Leu (1560-1612), François Perrier (1584-1650), Jacques Gallot (1592-1635), Israël Silvestre (1621-1691), Jean Baptiste Broebes (1660-1720), Jean Barbault (1718-1762). Posiadamy również grafiki ze szkoły holenderskiej, do której należą następujący artyści: Johannes Episcopius (1628-1671), Peter Schenk (1660-1718), Jan van Halbeeok (XVII w.)., Mathias van Sommer (XVII w.), Jan Swelinck (1601-1645). W naszych zbiorach obecni są liczni artyści ze szkoły niemieckiej: Tobias Fendt (zm. 1576), Raphaël Custos (1590-1651), Melchior Küssel (1626-1683), Wolfgang Philip Kilian (1654-1732), Johann Ulrich Kraus (1655-1719), Johann Jakob van Sandrart (1655-1698), Johann Gotfried Haid (1710-1770), Johan Gottlieb Glume (1711-1778) i inni. Szkołę włoską reprezentują: Lorenzo Sirigatti (XVI w.), Pietro Ferrerio (1600-1654), Pietro Santi Bartoli (1635-1700), Giovanni Battista Falda (1648-1678), Pietro Aquila (1650-1692), Cesare Fantetti (ur. 1660), Ercole Lelli (1702-1766), Pietro Antonio Pazzi (1706-1766). Tematem tej grupy rycin są najczęściej sceny ze Starego i Nowego Testamentu, portrety Ojców Kościoła, postaci biblijnych, dostojników świeckich, sceny rodzajowe, pejzaże, widoki architektoniczne (a wśród nich szczególnie ulubiona przez artystów architektura Rzymu).

  Grafika polska w naszych zbiorach nie jest niestety licznie reprezentowana. Posiadamy ryciny takich współczesnych polskich artystów jak Edward Bartłomiejczyk, Tadeusz Cieślewski (syn), Edwarda Przeorska, Stanisław Raczyński, Kazimierz Wiśniewski. Posiadamy drzeworyty Stefana Mrożewskiego, linoryty Zbigniewa Jóźwika (różne prace tego artysty można obejrzeć na naszych stronach), grafiki Zbigniewa Strzałkowskiego, ryciny Stanisława Chrostowskiego-Ostoi.

 

 Ekslibris z księgozbioru Radziwiłłów w Nieświeżu

 

 Ekslibris z księgozbioru Radziwiłłów w Nieświeżu

 

 Ekslibris z księgozbioru Radziwiłłów w Nieświeżu


Po bokach - ekslibrisy z księgozbioru Radziwiłłów w Nieświeżu;
w środku - ekslibris Jana Fryderyka Sapiehy

 

  EKSLIBRISY w naszych zbiorach stanowią cenny i dość liczny zbiór. Kolekcję zapoczątkował dar ks. Edmunda Majkowskiego (1892-1951) – historyka, archiwisty, bibliotekarza i bibliofila. Ekslibrisy ofiarodawcy i jego brata Hilarego stanowią zbiór liczący 590 jednostek. Do najcenniejszych zaliczyć można 35 ekslibrisów zabytkowych, pochodzących z kolekcji ks. dr Antoniego Około-Kułaka (1883-1940). W skład tej kolekcji wchodzą dwa ekslibrisy z księgozbioru Radziwiłłów w Nieświeżu, jeden ekslibris brata Jana Fryderyka Sapiehy – miedzioryt wykonany przez znanego rytownika gdańskiego J. F. Myliusa (wszystkie trzy na ilustracjach powyżej); dwa ekslibrisy Juliusza Ostrowskiego (heraldyka polskiego, wydawcy 'Księgi Herbowej Rodów Polskich'), jeden ekslibris Władysława Syrokomli (poety żyjącego w latach 1823-1862) oraz dwa ekslibrisy Józefa Weyssenhoffa, pisarza. Biblioteka posiada również 50 innych ekslibrisów z XIX wieku. Na nowszą kolekcję składa się 6 tysięcy ekslibrisów należących do lekarza i bibliofila Zygmunta Klukowskiego ze Szczebrzeszyna – głównie lubliniana i zamościana. Z kolekcji Stanisława Oczkowskiego – bibliofila lubelskiego – pochodzi 390 ekslibrisów. Własnością biblioteki są też ekslibrisy wykonane przez lekarza i grafika amatora Jana Kruszyńskiego, zmarłego w Anglii w 1967 roku; 68 ekslibrisów przekazała w darze BU KUL żona artysty.

  Biblioteka Uniwersytecka KUL gromadzi również tzw. "święte obrazki" – często piękne małe grafiki z minionych wieków - ale też te współczesne, z wizerunkami Jezusa Chrystusa, Matki Boskiej, świętych Pańskich.

  KOLEKCJA REPRODUKCJI DZIEŁ SZTUKI trafiła do naszej biblioteki wraz ze spuścizną prof. Mieczysława Popławskiego. Właściciel kolekcji zgromadził 8 tysięcy reprodukcji, nakleił je na karton i ułożył w tekach według zagadnień.

  WYDAWNICTWA ALBUMOWE dotyczące historii sztuki to odrębna grupa publikacji, znajdująca się w dziale Zbiorów Graficznych. Albumy pochodzą z wydawnictw krajowych i zagranicznych, wydawane są od XIX wieku do czasów obecnych. Korzystają z nich głównie pracownicy naukowi i studenci historii sztuki. Wyselekcjonowana z ogólnych zbiorów duża liczba (10.513 woluminów) albumów obejmuje całość zagadnień związanych z dziejami sztuki w Polsce i na świecie. Często są to niezwykle cenne i pięknie wydane publikacje.

 


O dziale Zbiorów Graficznych BU KUL


  Dział Zbiorów Graficznych BU KUL wyodrębniony został w 1951 roku. Jego twórcą była Maria Gonczarow (1905-1990) – historyk sztuki. Z pasją gromadziła, porządkowała i opisywała grafiki, tworzyła zręby pracy działu. Kolejnymi pracowniczkami były: Maria Tokarska, Irena Przyborowska, Iwona Sygowska i obecnie - pisząca te słowa.


  Od początków istnienia do dzisiaj dział bardzo się rozrósł. Powiększył liczebnie grafikę oryginalną, a przede wszystkim wydawnictwa albumowe, które w czasie pracy pani Gonczarow były niezwykłą rzadkością, szczególnie albumy zagraniczne. Obecnie napływ pięknie ilustrowanych albumów zarówno krajowych jak i zagranicznych jest znaczny. Wzrosła też liczba czytelników, głównie historyków sztuki z naszego uniwersytetu i gości z innych miast Polski, czasem także z zagranicy. Coraz częściej odwiedzają dział uczniowie klas maturalnych interesujących się sztuką czy też artyści, poszukujący inspiracji do swoich prac plastycznych.

  Praca w dziale Zbiorów Graficznych koncentruje się głównie wokół obsługi czytelników, udzielania informacji bibliograficznych dotyczących sztuki; opracowywania przychodzących do działu nowości albumowych, opracowywania grafiki oryginalnej, szczególnie grafiki luźnej.

 

Grażyna Gorecka

 

 

Opracowanie i redakcja: Jan Krzysztof Wasilewski


Autor: Jan Krzysztof Wasilewski
Ostatnia aktualizacja: 16.06.2010, godz. 22:37 - Artur Podsiadły