Sekcja Dubletów BU KUL

dr hab. Zbigniew Narecki

19 kwietnia 2004 r.

  Obecny budynek Sekcji Dubletów ukończono
w 1986 roku. Z początkiem 1987 roku rozpoczęto
w pomieszczeniach gmachu montować regały
oraz zwozić pierwsze partie książek
z sąsiedniego gmachu. Były to zasoby,
pochodzące głównie z poniemieckich zbiorów
z Górnego i Dolnego Śląska (Gliwice,
Wrocław, Legnica, Głogów...).

"...Osobiście brałem udział w tych pracach -
z grupką bibliotekarzy i budowniczych sąsiednich
akademików w lutym i marcu 1987 roku, nawet
przy 20-stopniowym mrozie
..." (Zbigniew Narecki)
 

Magazyn Sekcji Dubletów BU KUL

 

  Późniejsze książki przywożono już z gmachu głównego Biblioteki Uniwersyteckiej KUL (suterena, tzw. studnia, dolne magazyny...). Były to starsze, rzadko wypożyczane roczniki czasopism polskich i zagranicznych, różne depozyty oraz darowizny od instytucji i osób prywatnych oraz serie czasopism (z których potem wydzielono: a. czasopisma polskie (od drugiej połowy XIX wieku do roku 1939); b. powojenne obcojęzyczne; c. powojenne polskie - świeckie i konfesyjne).

  Od 1990 roku zbiory Sekcji Dubletów wzbogaciły się poprzez dar Kongresu Polonii Amerykańskiej (tzw. wielogzemplarzowy), księgozbiór pozostały po likwidacji londyńskiego Veritasu (skąd pochodzi np. Suma Teologiczna św. Tomasza w 34 tomach), książki z magazynów Redakcji Wydawnictw KUL, przeznaczone do kolportażu na Wschód. Z powodu dużego zatłoczenia magazynów Biblioteki Uniwersyteckiej zwieziono tu Aneksy oznakowane literami A (Aneksy), MA (Magazyn Aneksów), CIM (cimelia), MAS (...) oraz zapasy Encyklopedii Katolickiej i prace dyplomowe napisane w KUL.

  W 2000 roku ulokowano w Dubletach kilkutysięczną partię starodruków (dubletów i nie opracowanych) oraz nadwyżki zbiorów przeznaczonych na wymianę zagraniczną, pochodzące z Sekcji Gromadzenia Zbiorów Obcych. Pojawiły się także nadwyżki nowych tytułów książek oraz czasopism z Wydawnictwa KUL i Towarzystwa Naukowego KUL, które są dostarczane sukcesywnie.

 

 Prelekcja o Sekcji Dubletów BU KUL

 

narecki_prelekcja_x_220

Zbigniew Narecki podczas prelekcji o Sekcji Dubletów, BU KUL, 19 kwietnia 2004 r

  Magazyn Sekcji Dubletów zajmuje trzy piętra: drugie i czwarte w całości i trzecie w połowie oraz część sutereny. W sumie jest to siedem pomieszczeń.

  Piętra II i IV posiadają po dwie duże sale i jedną małą wraz z korytarzem – każda z tych kondygnacji ma po 560 mkw. Piętro III ma jedną dużą salę i jedną małą – w sumie 280 mkw. Suterena zajmuje około 200 mkw. Razem czyni to około 1.600 metrów kwadratowych powierzchni magazynowej.

  Na IV piętrze stoją 523 regały standardowe i 26 regałów głębokich (50 x 100 cm) oraz 4 szafy; na III piętrze jest 150 regałów standardowych, 14 głębokich i 3 szafy; na II piętrze jest 442 standardowych regałów i 30 głębokich oraz 14 szaf. W sumie jest 1.115 regałów standardowych, 70 regałów głębokich oraz 21 szaf. Każdy regał ma 9 półek, więc wszystkich półek jest ponad 10 tysięcy; ponieważ każda półka mierzy 90 cm długości, w sumie daje to około 10 kilometrów półek magazynowych!

  Książki i czasopisma ułożone są "po księgarsku". Regały głębokie mieszczą 3 do 4 rzędów książek. Szafy są także wypełnione książkami i czasopismami.

  W suterenie znajduje się od 80 do 90 tysięcy książek pochodzących z Redakcji Wydawnictw KUL, głównie w paczkach (ich tytuły są umieszczane ofertach kiermaszowych). Poza tym znajdują się tam depozyty i zbiory wycofywane z Bibliotek Zakładowych i Instytutów.

 

 Sekcja Dubletów, IV p.

Piętro IV, sala południowa duża
(książka obcojęzyczna)

Są to głównie zasoby poniemieckie ze Śląska
(Książnica Zbiorów Zabezpieczonych w Katowicach).
Etap wstępny opracowania polega na selekcji
i segregacji, najpierw według kryterium językowego i częściowo dziedzinowego (przewodniki, albumy, atlasy, słowniki, serie, antologie, Biblie, modlitewniki, księgi liturgiczne...) - i jest on obecnie realizowany.
Destrukty, druki zbędne, reklamowe, buchalterskie, itp. są odrzucane na makulaturę.

Etap drugi pracy - to podział na dziedziny i opracowanie, głównie komputerowe.

Piętro IV, sala północna duża

(książki polskie)'

Na prawo i lewo - książki polskie uporządkowane według podziału za Czytelnią Główną: teologia, filozofia, nauki społeczne i ekonomia, literatura (poezja i powieść), historia, sztuka, muzyka, literaturoznawstwo i językoznawstwo, klasyka, podręczniki, geografia, medycyna i przyrodoznawstwo.
  Na środku – kompletowane są stale
(głównie obce) serie, encyklopedie, słowniki,
atlasy językowe i geograficzne, antologie...
  Sekcja Dubletów, IV p.

Na ścianie południowej – książki z Fundacji Kościuszkowskiej, encyklopedie z dawnego ZSRR,
"dzieła" marksizmu-leninizmu oraz depozyty akcesyjne.

 

 

  Sekcja Dubletów Piętro IV, sala środkowa (pracownia)
Pracownia i zarazem pokój socjalny
z zapleczem regałowym książek
z tak zwanej "stalowej rezerwy";
na regałach stojących przy ścianach
są ważniejsze i wystawniejsze słowniki,
encyklopedie, albumy, antologie
i serie klasyków literatury niemieckiej
(Goethe, Schiller, Heine, Herder...).

Korytarz IV piętra zajmują depozyty
DŻS (Dokumenty Życia Społecznego),
książki akcesyjne i pokiermaszowe
oraz dary przygotowywane
dla instytucji w kraju i zagranicą.

 

Po prawej - perspektywiczne widoki sal

IV p

 

 Sekcja Dubletów

 

 Sekcja Dubletów

 

Piętro III, sala południowa duża (Aneksy i zapasy Sekcji Gromadzenia Zbiorów Obcych)

Pierwsza połowa mieści zbiory aneksowe, wypożyczane dwa razy w tygodniu na rewersy.

Druga połowa mieści książki z Sekcji Gromadzenia Zbiorów Obcych,
uporządkowane według numerków i spisane, przeznaczone do wymiany z bibliotekami i zakładami.
Dział jest stale uzupełniany nowymi tytułami kulowskimi oraz spisany w MAK-u.

 

 Sekcja Dubletów, III p.

 

 Sekcja Dubletów, III p.

 

 Sekcja Dubletów, III p.

 

 Sekcja Dubletów, III p.

Regały w sali południowej na III piętrze. Na jednym ze zdjęć - pani Alina Majerska (2004), magazynier Sekcji Dubletów.
  Sekcja Dubletów, III p.

Piętro III, sala środkowa mała (CIM i MAS)
Na lewo – zasoby z CIM i MAS
(katalog na I p. w BU KUL).
Na prawo znajdują się książki
z Sekcji Gromadzenia Zbiorów Obcych,
wydane przez Znak i ATK.

W korytarzu znajdują się niewielkie ilości
mniej ważnych książek rosyjskich, esperanckich
oraz pozycje pochodzące z różnych darów;
drugą połowę korytarza zajmują książki
wydane przez TN KUL.

Piętro II, sala południowa duża (czasopismowa)

Na lewo – aktualnie porządkowany zbiór czasopism polskich z okresu od II połowy XIX w. do 1939 r.
oraz uporządkowany w układzie chronologiczno-alfabetycznym zbiór polskich powojennych
czasopism konfesyjnych, do którego dochodzą nowe roczniki.

Pośrodku – tzw. stara
wielogzemplarzówka,
głównie polska
książka emigracyjna,
zawarta w ofercie
kiermaszowej,
przeznaczona
do wymiany
i na sprzedaż
– około 980 tytułów
 

 Sekcja Dubletów

 

 Sekcja Dubletów

Na prawo – ułożony alfabetycznie zbiór czasopism powojennych zagranicznych, stale uzupełniany
nowymi numerami i tytułami. Na ścianie północnej stoi ułożona tomami Suma Teologiczna.

Piętro II, sala północna duża (starodruki)

Na prawo –
duży zbiór
starodruków
(dublety
oraz zbiory
nie opracowane).
 

 Sekcja Dubletów

 

 Sekcja Dubletów

 

 Sekcja Dubletów

Na lewo – duży, nieuporządkowany zbiór czasopism
z bibliotek poniemieckich, zwłaszcza z XIX w.,
oraz druki i książki
z czasów PRL
z tzw.
drugiego obiegu.

 

Na ścianie południowej – rzadziej wypożyczane tytuły czasopism polskich i obcych z BU KUL.

Piętro II, sala środkowa mała (polskie czasopisma świeckie)

Uporządkowany alfabetycznie i chronologicznie zbiór czasopism akademickich i naukowych;
znaczna ilość czasopism esperanckich i czasopism z BU KUL (carskie ukazy prawne).
W tej sali jest stanowisko komputerowe

Korytarz II piętra

Nie opracowane książki z dawnych zasobów Oddziału Gromadzenia i Uzupełniania Zbiorów,
– zwłaszcza rosyjskie; różne destrukty i książki zbierane na makulaturę.
"Za kratą" – niektóre tytuły słowników i bibliografii literackich oraz językowych;
książki z Rektoratu KUL i niewielka ilość reprintów.

Gospodarowanie zasobami

  Główną ideą Sekcji jest, aby dublety były UŻYTECZNE, służyły Bibliotece i ludziom.
Przede wszystkim służą magazynom Biblioteki Uniwersyteckiej, ponieważ książki są systematycznie zaczytywane, a także niestety giną. Np. od trzech lat wymieniono około 1.300 pozycji i włączono około 300 braków (systematycznie raz w tygodniu pracownik Dubletów - przy pomocy magazynierów - sprawdza książki ze stanem faktycznym w magazynie - katalog nie wystarcza!).
  Sekcja Dubletów służy także Oddziałowi Gromadzenia i Uzupełniania Zbiorów - systematycznie i od ręki realizując zamówienia (wykaz w "Zeszycie Wydań").

  Powyższe zadania powodują konieczność stałego OPRACOWYWANIA tych zbiorów,
czyli:
– porządkowania, segregowania, selekcji (zbędne na bok!)
– przejrzystego dokumentowania przez zastane Kartoteki, coroczne oferty kiermaszowe
   i wpisy komputerowe (obecnie około 12 tysięcy tytułów).
Działalność tę wykazują systematycznie prowadzone "Zeszyty Wydań" oraz "Sprawozdania roczne".

  W związku z tym można coraz lepiej:
– prowadzić sprzedaż i wymianę z różnymi bibliotekami i instytucjami (np. w formie darów wydano w 2001 roku około 2.700 vol., w 2002 – 3.600 vol., w 2003 – 2.990 vol., nie licząc wydań książek i czasopism wymienionych za pośrednictwem Oddziału Gromadzenia i Uzupełniania Zbiorów BU KUL);
– lepiej kooperować z odbiorcami indywidualnymi, np. poprzez kiermasze (raz lub dwa razy w roku), na których udaje się sprzedać ok. 50 - 60% pozycji przygotowanych z zasobu 5 do 6 tysięcy książek.

  Sekcja Dubletów prowadzi również stałą OBSŁUGĘ zamówień rewersowych
ze zbiorów aneksowych dla Czytelń i Wypożyczalni BU KUL.

Główne kierunki pracy

1. Stałe OPRACOWYWANIE zbiorów zastanych i nadchodzących:
- porządkowanie czasopism (głównie w układzie alfabetyczno-chronologicznym)
  i książek (w układzie dziedzinowym i alfabetycznym);
- selekcjonowanie - na ważne, mniej ważne, zbędne...;
- dokumentowanie tradycyjne - możliwie najwięcej - i komputerowe.

2. UPRZYSTĘPNIANIE szybko i sprawnie według potrzeb:
- głównie dla Biblioteki Uniwersyteckiej, Zakładów, Filii Zamiejscowych...;
- wymiana i dary dla różnych instytucji świeckich i kościelnych, poprzez oferty czy drogą komputerową;
- sprzedaż osobom indywidualnym i instytucjom (głównie przez organizowane kiermasze).

3. Bieżące USŁUGI
- stałe realizacje rewersów i zamówień z Agendy BU KUL;
- na zewnątrz - instytucjom i osobom prywatnym (dary, wymiana, sprzedaż kiermaszowa...).

4. OPIEKA nad zbiorami i gmachem:
- bieżący nadzór nad warunkami przechowywania książek, porządkowanie zbiorów;
- bieżąca kontrola stanu technicznego budynku, doglądanie, wietrzenie,
  sprzątanie i czyszczenie pomieszczeń.

  Poczynając od koniecznych zadań i działań fizycznych, a kończąc na merytorycznych (głównie przy opracowaniu i dokumentowaniu zbiorów), Sekcja Dubletów wymaga stałej dyspozycyjności i dużej odpowiedzialności

 

 Po prelekcji 19.IV'2004 r.:

Po prelekcji: Zbigniew Narecki i ks. dyrektor, Tadeusz Stolz

 

Na podstawie materiałów, które zebrał i przedstawił podczas swojej prelekcji Zbigniew Narecki
stronę zredagował i opracował Jan Krzysztof Wasilewski.
Fotografie wykonała Jolanta Wasilewska

 

 

Autor: Jan Wasilewski
Ostatnia aktualizacja: 15.05.2008, godz. 10:18 - Jan Wasilewski