Integracja Europy

w ujęciu historycznym

Wystawa z okazji wstąpienia Polski
do Unii Europejskiej 1 maja 2004 r.

Wystawa 'Integracja Europy'
Książki z wystawy
Historia integracji Europy

 

 Plakat wystawy 'Integracja Europy' BU KUL, VI-VII 2004    Widok wystawy 'Integracja Europy' BU KUL, VI-VII 2004    Znak Unii Europejskiej

Z lewej - plakat wystawy w BU KUL; w środku - widok ogólny ekspozycji,
z prawej - znak Unii Europejskiej

 

 

  Wystawa poświęcona była integracji europejskiej w ujęciu historycznym. Owe historyczne korzenie Unii Europejskiej sięgają jeszcze czasów II wojny światowej (w 1942 roku premier Wielkiej Brytanii, sir Winston Churchill, przedstawił projekt utworzenia Stanów Zjednoczonych Europy). Najważniejsza jednak była idea Roberta Schumana, który jako minister spraw wewnętrznych Francji 9 maja 1950 roku przedstawił propozycję stworzenia pierwszej wspólnoty europejskiej (tzw. Plan Schumana). Nazwana później 'Wspólnotą Węgla i Stali', została powołana w 1951 roku przez sześć państw założycielskich: Belgię, Zachodnie Niemcy, Luksemburg, Francję, Włochy i Holandię. W 1957 roku te same państwa podpisały Traktaty Rzymskie, ustanawiające Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (EURATOM) oraz Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG). Jednocześnie państwa członkowskie rozpoczęły proces tworzenia "wspólnego rynku". W roku 1973 do Wspólnoty dołączyły Dania, Irlandia i Wielka Brytania, potem (w 1981 roku) Grecja, zaś w roku 1986 - Hiszpania i Portugalia. W roku 1987 połączono instytucje poszczególnych wspólnot europejskich, tworząc jedną Komisję i Radę Ministrów, a także wspólny Parlament. Traktat z Maastricht (1992) wprowadził nowe formy współpracy między rządami państw członkowskich, dodając do istniejącego systemu wspólnotowego współpracę międzyrządową - utworzono Unię Europejską.

  W początkowym okresie rozwijania się wspólnoty europejskiej nacisk kładziono przede wszystkim na wspólną politykę handlową w dziedzinie 'węgla i stali' (czyli przemysłów ciężkich, wydobywczych i energetycznych) oraz wspólna politykę rolną. Obecnie współpraca obejmuje także inne dziedziny życia - takie jak prawa obywatelskie, rozwój regionalny, ochrona środowiska naturalnego, globalizacja i wiele innych. Kolejnym etapem integracji było wprowadzenie unii gospodarczej i walutowej, co zaowocowało  wprowadzenie euro jako wspólnej waluty europejskiej, zarządzanej przez Europejski Bank Centralny. 1 lutego 1994 roku Polska stała się oficjalnie krajem stowarzyszonym z Unią; 8 kwietnia tego roku został złożony wniosek o członkostwo w Unii. Teraz wiemy, że czekało nas okrągłe 10 lat starań... W 1995 roku do Unii Europejskiej dołączyły Austria, Finlandia i Szwecja, zaś 1 maja 2004 roku - kolejnych dziesięć krajów (Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia i Węgry).

mgr Joanna Nastalska, BU KUL

 

 Fragment wystawy w BU KUL, Vi-VII 2004 'Integracja Europy w ujęciu historycznym'

Wystawa 'Integracja europejska w ujęciu historycznym',
VI-VII 2004 r.
   Fragment wystawy w BU KUL, Vi-VII 2004 'Integracja Europy w ujęciu historycznym'

Lublin, Biblioteka Uniwersytecka KUL,
IV pietro

 

Chrześcijaństwo a integracja europejska


  Idea zjednoczenia Europy była mocno zakorzeniona w chrześcijaństwie. Próby doprowadzenia do jej jedności były podejmowane przez średniowiecznych papieży i myślicieli, lansujących wizję Europy mieszczącej się w pojęciu 'Republica Christiana', były też podejmowane wcześniej, przez władców chrześcijańskich, czy to za Karolingów, czy za Ottona III. W czasach najnowszych byliśmy świadkami prób podbicia Europy i podporządkowania jej ideologiom wrogim chrześcijaństwu. Nazizm i komunizm, które dążyły do wyrwania chrześcijańskich korzeni Europy, poniosły klęskę między innymi dlatego, że zanegowały podstawowe wartości ludzkie mające swe źródło w chrześcijaństwie.

  Twórcami współczesnej wizji zjednoczenia Europy byli politycy chrześcijańscy: Robert Schuman, Konrad Adenauer, czy Alcide de Gasperi. Byli oni przekonani, iż integracja nie może być jedynie tworem ekonomicznymi czy politycznym, ale musi posiadać również duszę, musi nieść ze sobą chrześcijański humanizm, chrześcijańskie normy moralne.

  Stolica Apostolska nie uczestniczyła bezpośrednio w tworzeniu zrębów dzisiejszej Unii Europejskiej, ale papieże (począwszy od Piusa XII, przez Jana XXIII, Pawła VI, a zwłaszcza Jana Pawła II) byli gorącymi zwolennikami integracji. Zawsze jednak widzieli proces jednoczenia się w kategoriach kulturowych i religijnych, nie negując potrzeby jedności ekonomicznej czy politycznej.

  Kościół katolicki, a także inne kościoły chrześcijańskie dostrzegają i oceniają przydatność Polski w Unii Europejskiej z nieco innej perspektywy niż państwo czy społeczeństwo. Zarówno wierni, jak i władze kościelne, będąc pełnoprawnymi członkami społeczeństwa i państwa, powinni uwzględniać w swojej ocenie ich ogólny interes, harmonizując go z dobrem wspólnoty religijnej, do której należą i za którą odpowiadają. Europa, nigdy nie stanowiąc jedności politycznej, ekonomicznej czy językowej, może być postrzegana jako całość przede wszystkim w wymiarze historyczno-kulturowym. Przy czym kultura europejska w swoich istotnych zrębach była kulturą chrześcijańską, chociaż składały się na nią także elementy kultury żydowskiej, islamu, a nawet myśl agnostyczna czy wręcz ateistyczna.

Ks. bp Tadeusz Pieronek
[w:] Integracja europejska
praca zbiorowa pod redakcją Miłowita Kunińskiego,
Ośrodek Myśli Politycznej, 2000

 

 

Fotografie z wystawy: ks. Jerzy Latawiec
Opracowanie i redakcja: Jan Krzysztof Wasilewski


Autor: Jan Krzysztof Wasilewski
Ostatnia aktualizacja: 07.08.2008, godz. 02:22 - Jan Wasilewski